Download
Datering
Maker Onbekend

Spiraalavegaar, gebruikt door kuiper en klompmaker Pieter Posthuma te Ysbrechtum.

Spiraalavegaar. Boorijzer met een centreerpunt, twee snijkanten en een dubbel spiraal. Op de boorschacht maatstrepen ingekrast in het ijzer. Aan het eind van de schacht een gesmeed oog waardoor een houten kruk.
De avegaar of slangenboor werd gebruikt door Pieter Posthuma (1862-1951), klompmaker en kuiper te Ysbrechtum en zijn zoon Evert Posthuma (geboren 1909), huisschilder aan de Hooiblokstraat te Sneek. De markeringen op de boorschacht corresponderen mogelijk met verschillende maten klompen. De slangenboor werd in het midden van de negentiende eeuw uitgevonden door Russell Jennings. Kenmerkend zijn de schroefpunt, het dubbele snijvlak en de dubbele spiraal die over een aanzienlijke lengte doorloopt.
literatuur: - A.K. Mulder, Ald Ark (Leeuwarden, 1990)

Identificatie
Titel
Spiraalavegaar, gebruikt door kuiper en klompmaker Pieter Posthuma te Ysbrechtum.
Objectnummer
FSM-1979-156
Objecttype
  • Avegaren
    Grote rechte handboor. Meestal bevindt zich een oog (tonnenoog) aan de bovenkant, waardoor een stok (kruk) van ongeveer 40 cm lengte is gestoken. Op die manier kan de boor gedraaid worden. Soms is bij lepelavegaars de bovenkant van het boorijzer vierkant uitgesmeed (stift) en is de dwarsstok daarover geschoven. Dat zal wel tot eerdere slijtage aanleiding hebben gegeven. Andere namen: auweger, auger, auker, krukboor, stokboor. De lepelavegaar is voorzien van een lepelboor met een diameter van 1/4 tot 2. De lengten variëren van ca. 65 cm tot 1,25 m. De schroefavegaar heeft een spiraalboor met een enkele of een dubbele spiraal. De steel is vierkant. Lengten 40 cm tot 1,25 m, diameter 1/4 tot 2. De schulpboor is een grote avegaar om geboorde gaten wijder te maken. Eigenlijk is het gereedschap van de wagenmakers.
  • Boren
    Werktuig met aan het uiteinde een smal puntje waarmee draaiende een rond gat gemaakt kan worden in een harde stof. (ABR)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000001310
Over
Onderwerpen
  • Klompmakerijen
    Bedrijf of werkplaats waar houten klompen worden vervaardigd.
  • Ysbrechtum
Werk
Breedte
35.0 cm
Hoogte
cm
Lengte
40.5 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Onbekend
Datering
Materiaal
  • Staal
  • Hout
    Hout is een bouwmateriaal, afkomstig van boomstammen en -takken. Naast merg, spint en schors vormt het daarvan het voornaamste bestanddeel. Ten noorden van de Alpen is hout van oudsher het belangrijkste bouwmateriaal. Onderscheiden worden naaldhout van naaldbomen (dennen, grenen, vuren) en loofhout van loofbomen (eiken, beuken enz.). De stammen werden meestal in het groeigebied gekantrecht en per vlot of in een schip over water vervoerd. De houthandel en -nijverheid concentreerden zich in Nederland vooral in Dordrecht, Amsterdam, Deventer en later ook in de Zaanstreek. Voor regionaal gebruik concentreerde de houthandel zich ook in plaatsen als ’s-Hertogenbosch, Schoonhoven en Tiel. (Haslinghuis)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden

Uit de Zuiderzeecollectie

Gerelateerd