Datering
Maker G. van Baarsel
Streektabel of ruittabel, gebruikt voor navigatie.
Streektabel of ruittabel. Kopergravure, geplakt op karton en voorzien van een koperen lineaal, die draait in de linker benedenhoek. De streektabel bestaan uit een ruitpatroon met daarin twee kwartcirkels. Links en rechts van deze tabel vier uren- en breedtegraden tabellen. Onderschrift: 'REDUCTIE PLAN / waar van de beschrijving te vinden is, in de Nieuwe Zeemans Assistent: met privilege'. De plaat werd getekend door Abe Jans Hingst, gegraveerd door G. van baarsel, uitgegeven door G. Hulst van Keulen te Amsterdam.
De streektabel werd uitgegeven bij 'De nieuwe Zeemans Assistent', een navigatie-boek dat in 1785 werd uitgegeven. Het is vertaald uit het Engels. Met een streektabel kon de zeeman bepalen op welke breedte en lengte hij was. Wist hij hoeveel mijlen hij op de bepaalde streek had gezeild (vanuit een bekend plaats van afvaart), dan kon hij met de tabel opzoeken op welke breedte en lengte hij was aangekomen. In de loop van de 18de eeuw werden deze tafels steeds nauwkeuriger. De tabel uit 'De nieuwe Zeemans assistent' gold als de nauwkeurigste: de interval bedroeg maar één graad.
literatuur:
- C.A. Davids, Zeewezen en wetenschap, de wetenschap en de ontwikkeling van de navigatie techniek in Nederland tussen 1585 en 1815, pp. 220-221.
Reacties