Datering
Maker Ephraim Wischke

Zilveren cargadoorslepel met inscriptie 'Aaltje Heeres'

Oostzeelepel of cargadoorslepel met eivormige bak en platte steel met accoladevormige beëindiging. Eenvoudig graveerwerk bij overgang van blad naar steel. Op de achterzijde van de steel in stippelgravure: 'Aaltje Heeres'.
De lepel is afkomstig uit IJlst. Wie Aaltje Heeres was en waarom haar naam op de lepel wordt vermeld, is onbekend.
In de havens aan de Oostzee schonken de cargadoors of bevrachters aan scheepskapiteins die een lading graan innamen een zilveren lepel als kaplaken, dat is een premie boven de vrachtprijs om goede zorg voor de lading te dragen. Deze lepel is vervaardigd door Ephraim Wischke, mr. zilversmid vanaf ca. 1750, overleden in 1799. De lepel is gekeurd door Christoph Türck in Danzig (tegenwoordig Gdansk, Polen). Zijn keurmerk werd gebruikt in 1752, 1758 en 1764. Een datering tussen 1750 en 1764 lijkt hiermee aannemelijk. (aanvulling januari 2012)
literatuur: - Sneeker Nieuwsblad 3 jan. 1963. - Jaarverslag Fries Scheepvaart Museum 1962, p. 11. - Archief Vereniging Fries Scheepvart Musuem, correspondentie A.M. Sustring-H. Halbertsma 14 en 18 dec. 1962. - A.R. Kelder, Maritieme verzamelingen. Cargadoors- of Oostzeelepels, in: De Blauwe Wimpel, jaargang 59 (2004), nr. 11, p. 436-437. - A. Westers, Oostzeelepels in de verzameling van het Kapiteinshuis Pekela, in: Jaarverslag 2004 Kapiteinshuis Pekela/Stichting Westers, p. 8-16.

Identificatie
Titel
Zilveren cargadoorslepel met inscriptie 'Aaltje Heeres'
Objectnummer
FSM-Z-014
Objecttype
  • Cargadoorslepels
  • Lepels
    Keukengerei voor het bereiden, opdienen of nuttigen van voedsel; bestaat uit een komvormige schep aan een steel. (AAT-Ned)
  • Zeemanssouvenirs
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000010296
Werk
Breedte
4.5 cm
Lengte
21.0 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Ephraim Wischke
Datering
Materiaal
  • Zilver
    Pure metallic element having symbol Ag and atomic number 47; a malleable, ductile, white metal with characteristic sheen, considered a precious metal. Silver is widely distributed throughout the world, occurring rarely as metallic silver (in Peru, Norway) but more often as silver-gold alloys and silver ore. Today silver is obtained as a byproduct in the refinement of gold, lead, copper, or zinc ores. Silver was smelted from the ore galena as early as 3800 BCE. As a pure metal, silver is second to gold in malleability and ductility, can be polished to a highly reflective surface, and used -- typically in an alloy, in jewelry, coinage, photography, mirrors, electrical contacts, and tableware. (Project Fotografie)Te gebruiken voor het zuivere metaalelement met het symbool Ag en het atoomnummer 47. Het metaal is smeedbaar, vervormbaar en wit van kleur met een kenmerkende glans en wordt als edel beschouwd. Ook te gebruiken voor dit metaal wanneer het wordt bewerkt en gevormd om, meestal in combinatie met andere stoffen, diverse voorwerpen en materialen te maken. (Archeological Base Register, RCE corporate website)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA