Download
Datering
Maker Onbekend

Zweihaak.

Zweihaak: verstelbare schrijfhaak. Het smalle been is van messing en valt scharnierend in het brede, houten been. Op dat laatste met kopspijkertjes een maatduiding: rijtjes van drie spijkers voor de hele duimen en rijtjes van twee voor de halve duimen (totaal 8 duim). Het einde van het houten been is verstevigd met twee centen (waarvan een uit 1884).
De schenker Lolke van der Weij had - samen met Johannes Olij - een bouwbedrijf en scheepswerf in Sneek. De zweihaak zal misschien daar gebruikt zijn.
opmerking 18-08-2009: Dit soort voorwerpen dateert doorgaans uit de 18e eeuw, en in ieder geval van voor 1820. De centen die als versteviging aan één van de uiteinden zijn gebruikt zijn waarschijnlijk een latere reparatie. Mogelijk is ook het messing deel ooit vervangen. Het origineel was daarbij mogelijk langer (4 duim) zodat het geheel, wanneer uitgeklapt, een voet lang was. Er zal dan ook oorspronkelijk een duimverdeling op het messing deel hebben gestaan.
literatuur: - A.K. Mulder, Ald Ark (Leeuwarden, 1990)

Identificatie
Titel
Zweihaak.
Objectnummer
FSM-J-068
Objecttype
  • Zweihaken
  • Duimstokken
  • Afschrijfmateriaal
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000010738
Werk
Breedte
cm
Hoogte
cm
Lengte
19.3 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Onbekend
Datering
Materiaal
  • Hout
    Hout is een bouwmateriaal, afkomstig van boomstammen en -takken. Naast merg, spint en schors vormt het daarvan het voornaamste bestanddeel. Ten noorden van de Alpen is hout van oudsher het belangrijkste bouwmateriaal. Onderscheiden worden naaldhout van naaldbomen (dennen, grenen, vuren) en loofhout van loofbomen (eiken, beuken enz.). De stammen werden meestal in het groeigebied gekantrecht en per vlot of in een schip over water vervoerd. De houthandel en -nijverheid concentreerden zich in Nederland vooral in Dordrecht, Amsterdam, Deventer en later ook in de Zaanstreek. Voor regionaal gebruik concentreerde de houthandel zich ook in plaatsen als ’s-Hertogenbosch, Schoonhoven en Tiel. (Haslinghuis)
  • Messing
    Legering van koper en zink, z.g. geelkoper. Hiervan werden talloze voorwerpen gegoten, zoals kronen, lezenaars, koorhekken of onderdelen daarvan. Men noemde dit geelgieterswerk. (Haslinghuis)
  • Koper
    Te gebruiken voor het zuivere metaalelement met het symbool Cu en het atoomnummer 29; het is roodachtig van kleur en is zeer smeedbaar en kneedbaar. Ook te gebruiken voor het metaal wanneer het woirdt bewerkt en gevormd om, meestal in combinatie met andere stoffen, verschillende voorwerpen en materialen te maken. (Toegepaste Kunst Project, RKD)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Uit de Zuiderzeecollectie

Gerelateerd