Datering
Maker Gerben Jelles Nauta

Vergulde houten kroon uit de Kleine Raadzaal van het stadhuis van Sneek.

Kroonluchter van hout. De stam heeft boven een open kroon. Daaronder een ovaal waarin aan twee zijden het wapen van Sneek is uitgesneden. Onder de ovaal een rozet en vervolgens een breder deel, waarin drie bustes van vrouwenfiguren zijn uitgesneden. Deze vrouwen dragen in elke hand één van de zes armen. Tussen de vrouwenfiguren in gesneden edelstenen. Onder de ring met de vrouwen een rand met bloemen, een bol van acanthus en een hangende sluitrozet. De armen zijn S-vormig, samengesteld uit twee C-vormige krullen. Over de lange zijde van deze krullen acanthusloof. Bij de aansluiting van de krullen (in het midden van de arm) een druiventros. De luchter is verguld en is voorzien van acentueringen in zwart (het wapen, rozetten) en rood (edelstenen).
Het snijwerk is uitgevoerd in Lodewijk XIV-stijl (barok). Het is vervaardigd door Gerben Jelles Nauta (Sneek 1694-1757). Hij is bekend geworden om zijn rijk geornamenteerde preekstoel uit 1745 in de kerk van Lemmer. En het stadhuisbordes van Sneek uit 1745. Hij maakte ook snijwerk voor de preekstoel in de kerk van Oudega (W). De werkplaats van Nauta werd in 1757 overgenomen door Jan van Nijs. De kroonluchter hing in de Kleine Raadzaal van het raadhuis van Sneek. Dit blijkt uit het rekeningboek (Oud Archief Sneek, nr. 326) 23 febr. 1739: 'Aan Gerben Jelles voor 't snijden, draeijen en hout van de kroon op de raadskamer f. 15-4-0'. L. Blom, conciërge van het museum, toen het nog aan de Kruizebroederstraat was gevestigd, trof de luchter aan op de zolder van het Waaggebouw, toen hij in 1938 met jeugdige werklozen uit Sneek het nieuwe museum ging inrichten. Zij gingen op zoek naar oude voorwerpen uit de stad en kwamen zo ook op de zolder van de Waag. Alleen de stam was nog over. De zes armen werden door Blom, die meubelmaker was geweest, bijgemaakt.
literatuur: - S. ten Hoeve, Rococo in Friesland (Leeuwarden, 1991) pp. 15-16 - Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1984, p. 17. - Archief Verenigig Fries Scheepvaart Museum, Correspondentie A.M. Sustring-H. Halbertsma, d.d. 10 april 1959. - Sneeker Nieuwsblad 1 juli 1949 - Leeuwarder Courant 30 mei 1949

Identificatie
Titel
Vergulde houten kroon uit de Kleine Raadzaal van het stadhuis van Sneek.
Objectnummer
FSM-N-069
Objecttype
  • Lampen
    Verlichtingsmiddelen met een houder voor de brandstof voor de verlichting, meestal vet of olie. De benaming wordt ook gebruikt voor lampen die met een aparte energiebron zijn verbonden, zoals gas of elektriciteit. (AAT-Ned)
  • Kroonluchters
    Een kroonluchter is een veelarmige hangende lamp. (Wikipedia)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000014004
Over
Onderwerpen
  • Heraldiek
    Kennisgebied waarin men zich bezighoudt met familiewapens, inclusief hun afbeelding en gebruik, het vaststellen van wie het recht heeft deze te dragen, de genealogie van families met een eigen wapen en het behoud en de interpretatie van heraldische documenten. (AAT)
  • Stadhuizen
    Gemeentehuizen zijn gebouwen waarin het bestuurs- en administratief centrum van een gemeente gevestigd is.
Werk
Breedte
cm
Hoogte
75.0 cm
Lengte
cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Gerben Jelles Nauta
Datering
Materiaal
  • Iepenhout
    Iepenhout is een inheemse houtsoort dat afkomstig is van de iep. Het hout is zeer taai, vrij hard en wordt weinig gebruikt als timmerhout omdat het snel door houtworm wordt aangetast als het niet regelmatig in trilling wordt gebracht. (Haslinghuis)
  • Hout
    Hout is een bouwmateriaal, afkomstig van boomstammen en -takken. Naast merg, spint en schors vormt het daarvan het voornaamste bestanddeel. Ten noorden van de Alpen is hout van oudsher het belangrijkste bouwmateriaal. Onderscheiden worden naaldhout van naaldbomen (dennen, grenen, vuren) en loofhout van loofbomen (eiken, beuken enz.). De stammen werden meestal in het groeigebied gekantrecht en per vlot of in een schip over water vervoerd. De houthandel en -nijverheid concentreerden zich in Nederland vooral in Dordrecht, Amsterdam, Deventer en later ook in de Zaanstreek. Voor regionaal gebruik concentreerde de houthandel zich ook in plaatsen als ’s-Hertogenbosch, Schoonhoven en Tiel. (Haslinghuis)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden