Download
Datering
Maker E. Vonk

Een paar Friese schaatsen van het merk E. Vonk, Oudeschoot.

Een paar Friese schaatsen. Veiligheidskrul. Volledig montuur met bandveters. Op een van de schaatsen een restant van een mmerkleurig etiket: afbeelding van een Friese vlag een adelaar een schaatsenrijder en 'E. Vonk / schaatsenfabriek / Oudeschoot (Fr.)'.
Egbert Vonk (1890-1971) was schaatshoutmaker bij G.S. Ruiter te Akkrum. In 1913 verhuisde hij naar Oudeschoot en begoon daar zelf schaathouten te maken. In 1924 richtte hij schaatsenfabriek op. De ijzers werden eerst geleverd door P. de Jong in Terherne en A. Gaastra in Heerenveen. Later maakte men de ijzers zelf. In 1928 werkten er 23 man. In 1937 ontwikkelde Vonk de aluminiumschaats: het schaatshout werd gemaakt van gegoten metaal. In 1954 kwam Vonk met de zaagschaats: een schaats met inkervingen in het ijzer om het glijvlak te vergroten. Beide vindingen waren weinig succesvol. In 1960 werd het bedrijf gesloten. De schaatsen zijn afkomstig uit de boedel van de familie Gonggrijp te Bolsward. Jacob Gonggrijp (geboren te Sneek op 7 december 1906 en overleden te Bolsward op 4 juni 1989), Catharina Gonggrijp (geboren te Sneek op 18 maart 1911 en overleden te Bolsward op 25 mei 1995) en Dieuwke Aafke Gonggrijp (geboren te Sneek op 9 december 1914 en overleden te Bolsward op 10 januari 1995) waren de kinderen van Frederik Gonggrijp en Jiskjen Postema. Frederik Gonggrijp is geboren op 24 mei 1871 te Harlingen als zoon van Yede Gonggrijp en Eva Catharina Huizinga. Hij werd slager in Sneek. Hij trouwde op 18 mei 1903 met Jiskjen Postema, die was geboren op 21 mei 1878 in Makkum. Zij was dochter van Jacob Postema (overleden 10 april 1915 te Makkum?) en Dieuwke Stellingwerf (overleden 30 mei 1912 te Makkum?). Frederik Gonggrijp overleed in Sneek op 14 maart 1939 en zijn vrouw Jiskjen overleed in Wassenaar op 3 juni 1963. Hun drie kinderen bleven ongehuwd. Catharina, die het langst leefde, liet haar bezit na aan het museum.
literatuur: - W. Blauw (e.a.) Friese schaatsenmakers (Franeker, 1994) p. 110.

Identificatie
Titel
Een paar Friese schaatsen van het merk E. Vonk, Oudeschoot.
Objectnummer
FSM-1995-341
Objecttype
  • Friese schaatsen
  • Schaatsen
    Gebruiksvoorwerpen ieder bestaande uit een langwerpig, geslepen ijzer, bevestigd in een houten of metalen voetrust die met banden of riemen onder de voet wordt vastgemaakt of met een schoen één geheel vormt, waarmee men zich over het ijs voort kan bewegen.
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000014652
Werk
Breedte
cm
Hoogte
cm
Lengte
39.0 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. E. Vonk
Datering
Materiaal
  • Beukenhout
    Beukenhout is het hout van de beukenboom (Fagus sylvatica). Het is een vaste, vrij harde, maar weinig weersbestendige houtsoort, bleekbruin van kleur met donkerbruine spiegels, onderhevig aan trekken. Deze houtsoort is wel bruikbaar voor gereedschap en niet geschikt voor funderingshout. Het hout is een belangrijke brandstof voor glasovens. (Haslinghuis)
  • Hout
    Hout is een bouwmateriaal, afkomstig van boomstammen en -takken. Naast merg, spint en schors vormt het daarvan het voornaamste bestanddeel. Ten noorden van de Alpen is hout van oudsher het belangrijkste bouwmateriaal. Onderscheiden worden naaldhout van naaldbomen (dennen, grenen, vuren) en loofhout van loofbomen (eiken, beuken enz.). De stammen werden meestal in het groeigebied gekantrecht en per vlot of in een schip over water vervoerd. De houthandel en -nijverheid concentreerden zich in Nederland vooral in Dordrecht, Amsterdam, Deventer en later ook in de Zaanstreek. Voor regionaal gebruik concentreerde de houthandel zich ook in plaatsen als ’s-Hertogenbosch, Schoonhoven en Tiel. (Haslinghuis)
  • Staal
  • Metaal
    Alle leden van een grote groep stoffen die meestal een kenmerkende glans vertonen. Het zijn goede geleiders van elektriciteit en warmte, ze zijn ondoorschijnend, kunnen smelten en zijn meestal pletbaar of kneedbaar. (Project Fotografie)Any of a large group of substances that typically show a characteristic luster, are good conductors of electricity and heat, are opaque, can be fused, and are usually malleable or ductile. (Project Fotografie)Een metaal is een materiaal dat in vaste vorm kristallijn is, ondoorzichtig, smeedbaar, pletbaar en een goede geleider van warmte en stroom. (Conservation Dictionary)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden

Uit de Zuiderzeecollectie

Gerelateerd