Datering
Maker Fa, Louwmans en Co.
Een ijzeren krukgewicht van 5 kilogram, gemaakt door Louwmans en Co. te Sneek.
Krukgewicht. IJzer. Afgeknot conisch van vorm. Bovenop een kruk of beugel. In het midden lood, waarin de ijkmerken werden geslagen. In het lood de merken b (1924/1925), d (1928/1929), f (1930/1931) en h (1934/1935). In het ijzer het opschrift '5 KILOG.' Vervaardigersmerk: L (met schreef in de onderste streep).
Het merk L werd gebruikt door de firma Louwmans te Sneek van zeker 1870 tot en met 1907. Deze firma maakte veel maten en gewichten, Zelfs zodanig veel dat de ijkers van het ijkkantoor van Leeuwarden (nr. 15) tot eind 1874 op de fabriek kwamen om te ijken. In 1903 verhuisde het bedrijf van Sneek naar Wenum (bij Apeldoorn) omdat de vele gebouwen aan de Gedempte Pol niet goed geschikt te maken waren om te voldoen aan de Arbeids- en veiligheidswet. In Wenum betrok de firma een voormalige levensmiddelenfabriek.
In de periode 1870-1940 heeft de firma ook ijzeren gewichten in de handel gebracht. Deze werden vrijwel zeker gemaakt door de Asser IJzer- en Metaalgieterij te Assen. In het begin werden veel gewichten afgekeurd (gemerkt met de L met schreef). Later was de kwaliteit iets beter (gemerkt met schreefloze L). De gewichten hebben tamelijk jonge ijkmerken. Dat komt omdat ze steeds overgeijkt werden en de jongere ijkmerken over de oude heen werden geslagen.
De schenker is een nazaat van Joachim Louwmans. Diens dochter Euphemia was de overgrootmoeder van B.E.P. Siermann.
literatuur:
- J.J. de Vos, De Historie van de firma Louwmans en Co. (niet uitgegeven manuscript)
- M.A. Holtman, Meten en wegen in Friesland (Uithuizen, 1994) - Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1994, p. 34
- Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1998, p. 43
- G.M.M. Houben en D.A. Wittop Koning, 2000 jaar Gewichten in de Nederlanden (Lochem, 1980)
- www.oudegewichtjes.nl
Reacties