Datering
Maker Onbekend

IJzeren gewicht van 1 Nederlandse Pond, geijkt door Klaas J. Krol te Sneek.

Krukgewicht. Loodkop: ijzer met loden bovenkant. Afgeknot, conisch van vorm. Onderin een justeergat. In het lood is de gewichtsaanduiding gestempeld: "1 NED POND KIL". Voorts zijn in het lood de merken geslagen: ruitvorm (ijkmeester), jaarletter L (= 1855).
De herkomst van het gewicht is niet bekend. IJKmeester Klaas Jans Krol is geboren te Hindeloopen op 12 maart 1814. Hij was zoon van Jan Gerrits Krol (1784/85 - 1836) en Dieuwke Klazes de Vries. Hij trouwde met Jacobje Feenstra op 11 febr. 1841. Klaas Jans Krol was net als zijn vader arrondissements-ijker van Sneek Hij was hem na zijn dood in 1836 opgevolgd in dat ambt. Toen Klaas in 1857 stierf werd hij op zijn beurt opgevolgd door zijn broer Dirk Jans Krol (geboren 28 jan. 1823). Dirk bleef het ambt vervullen tot 1870. In dat jaar werden de arrondissements-ijkkantoren opgeheven. In de lijst van patentplichtigen van Sneek wordt Klaas J. Krol genoemd als balansmaker. Loodkoppen zijn ijzeren gewichten uit de voormetrieke tijd. Na de invoering van het metrieke stelsel in 1820 zijn deze oude gewichten vermaakt tot metrieke gewichten door er een kop van lood op te plaatsen. In het lood werd de nieuwe gewichtsaanduiding (Ned. Pond Kil) in kilo's aangegeven en de nieuwe ijkmerken.
literatuur: - M.A. Holtman, Meten en wegen in Friesland (Uithoorn, 1994), pp. 133-142.

Identificatie
Titel
IJzeren gewicht van 1 Nederlandse Pond, geijkt door Klaas J. Krol te Sneek.
Objectnummer
FSM-2003-037
Objecttype
  • Gewichten
    Metalen of stenen voorwerp dat een bepaalde zwaarte heeft en dat men gebruikt om de zwaarte van andere voorwerpen te bepalen. (ABR)
  • Maten en gewichten
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000018589
Werk
Hoogte
9 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Onbekend
Datering
Materiaal
  • IJzer
    Fe. Dichtheid 7,86 kg/m3. Metaal dat in de bouw zeer veel is toegepast, vooral voor het opnemen van trekkrachten in verankeringen, trekstangen e.d.. Het heeft het nadeel dat het sterk kan corroderen (roesten), waarna door volumevermeerdering schade aan bouwdelen kan optreden. Ook gebruikt voor spijkers, hang- en sluitwerk, siersmeedwerk en vele andere doeleinden. In XVII werd vooral vanwege de taaiheid en buigbaarheid veel ijzer uit Zweden betrokken en als zodanig in bestekken vermeld.Kan ook worden gegoten in vormen. Gietijzer bevat 3-5 koolstof, is bros en kan geen trekkrachten opnemen. Smeedijzer bevat ongeveer 0,1 koolstof. IJzer met zeer weinig koolstof wordt staal genoemd.
  • Lood
    Te gebruiken voor het zuivere metaalelement met het symbool Pb en het atoomnummer 82; het metaal is zacht, kneedbaar en vaalgrijs van kleur. Ook te gebruiken voor het metaal wanneer het wordt bewerkt en gevormd om, meestal in combinatie met andere stoffen, verscheidene voorwerpen en materialen te maken. (Archeological Base Register)Use for the pure metal element with the symbol Pb and atomic number 82; the metal is soft, malleable and sallow gray in color. Also to be used for the metal when worked and shaped to make, usually in combination with other substances, several objects and materials. (Archaeological Base Register)
  • Metaal
    Alle leden van een grote groep stoffen die meestal een kenmerkende glans vertonen. Het zijn goede geleiders van elektriciteit en warmte, ze zijn ondoorschijnend, kunnen smelten en zijn meestal pletbaar of kneedbaar. (Project Fotografie)Any of a large group of substances that typically show a characteristic luster, are good conductors of electricity and heat, are opaque, can be fused, and are usually malleable or ductile. (Project Fotografie)Een metaal is een materiaal dat in vaste vorm kristallijn is, ondoorzichtig, smeedbaar, pletbaar en een goede geleider van warmte en stroom. (Conservation Dictionary)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden