Datering
Maker Jean Marianne Bremers

Bronzen beeld op marmeren sokkel, vervaardigd ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van J. Nooitgedagt.

Bronzen beeld op marmeren sokkel, vervaardig ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van J. Nooitgedagt. Het beeld bestaat uit een man en een jongen die tegenoverelkaar staan. De jongen kijkt naar de man op en heeft zijn rechterhand opgeheven en zijn wijvinger opgestoken. De man heeft zijn linkerhand opgeheven en eveneens zijn wijsvinger opgestoken. In de rechterhand houdt hij een beitel vast. De man en de jongen dragen een pet. Aan de zijkant van het voetstuk van het beeld staat: "Alleen Nooitgedagt gereedschap." Het beeld is geïnspireerd op een reclameplaat van Nooitgedagt. Aan de andere zijde van het voetstuk staat: "Jean Marianne / Bremers / Helvoirt / A.D. 1990." Links van deze tekst staat: "giet streylaert / rumpt." Rechts van de tekst een monogram: J.M.B. (overelkaarheen geschreven). Het beeld staat op een sokkel, waarop een bronzen plaatje is bevestigd met de tekst: "1865-1990 / Nooitgedagt 125 jaar / aangeboden bij de opening / van de nieuwe fabriek / 10 april 1991 / personeel en kommissarissen."
Het beeld is afkomstig uit de bedrijfscollectie van de firma J. Nooitgedagt te IJlst. Jan Nooitgedagt (1840-1920) was de grondlegger van de schaatsen- en gereedschapfabriek Nooitgedagt te IJlst. In 1865 kocht hij een smederij en begon daar schaatsen en schaven te maken. De vier zonen van Nooitgedagt werkten ook in het bedrijf: Jarig (1866-1942), Aldert (1871-1929), Tymen (1873-1957) en Jentje (1878-1935). Tegen het einde van de 19de eeuw gingen de zaken goed. In 1893 werd een nieuwe fabriek gebouwd. In 1900 had Nooitgedagt circa 50 man personeel in dienst. De vier zonen maakten studiereizen naar Frankrijk, Engeland en Zweden om op de hoogte te blijven van de nieuwste materialen en productietechnieken. Rond 1900 trad vader Jan uit het bedrijf en namen de vier zonen het bedrijf over. Zij bleven voornamelijk schaatsen en gereedschappen maken. Rond 1935 namen twee kleinzonen van Jan Nooitgedagt het bedrijf over: Jan Jarigs (1893-1945), Jan Alderts (1897-1982). In 1945 kwam Tjitte Jentjes (1917-1988) op de afdeling hout. In 1950 kwamen Jarich Jans (geboren 1922) op de afdeling kantoor en Aldert Jans (geboren 1926) op de afdeling metaal. In 1965 werd de productie van schaatsen gestopt. In 1972 stopte de prodcutie van houten speelgoed. De productie van de steekbeitel werd toen sterkt opgevoerd. Begin jaren negentig kreeg het familiebedrijf een forse klap te verwerken; de grote Zweedse afnemer kocht een beitelfabriek op en zegde het contract met Nooitgedagt op. In 1991 werd er nog een nieuw fabriekspand geopend. Het bedrijf legde zich volledig toe op de metaalproductie. Wybrand Jan Attema, achterkleinzoon van de oprichter Jan Nooitgedagt, ging rond 1995 met pensioen. Er was in de familie geen opvolger. Het bedrijf werd verkocht aan Record Holding te Sheffield. De verwachting dat dit bedrijf de metaalproductie van Sheffield naar IJlst zou verplaatsen, kwam niet uit. Record werd overgenomen door de American Tool Company en dat werd weer ingelijfd in Newell Rubbermaid. IJlst raakte uit beeld. In 2003 sloot de fabriek.

Identificatie
Titel
Bronzen beeld op marmeren sokkel, vervaardigd ter gelegenheid van het 125-jarig bestaan van J. Nooitgedagt.
Objectnummer
FSM-2004-161
Objecttype
  • Beelden
    Algemene term voor een driedimensionaal beeldhouwwerk, echter meestal gebruikt voor een gestalte van een godheid, heilige, mens of dier. Een beeld staat niet zelden op een sokkel of console. (Religieus Erfgoedthesaurus)Vrijstaande driedimensionale voorstelling in natuursteen, hout, ivoor, terracotta, beton, keramiek, gips, metaal of kunststof. (Haslinghuis)
  • Beelden
    Algemene term voor een driedimensionaal beeldhouwwerk, echter meestal gebruikt voor een gestalte van een godheid, heilige, mens of dier. Een beeld staat niet zelden op een sokkel of console. (Religieus Erfgoedthesaurus)Vrijstaande driedimensionale voorstelling in natuursteen, hout, ivoor, terracotta, beton, keramiek, gips, metaal of kunststof. (Haslinghuis)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000019483
Over
Onderwerpen
  • Beitels
    Lang ijzeren gereedschap met aan één zijde een scherpe snede. Als gereedschap voor houtbewerking heeft het meestal een houten heft of is het in een schaaf gevat. De snijkant wordt vouw genoemd. Men onderscheidt de steekbeitel, hakbeitel of fermoor, schiet- en kantbeitel (voor lichter werk), scharnier- of knierbeitel en de guts. Schaafbeitels zijn verschillend van vorm, afhankelijk van vorm en functie van de schaaf. De breedte van hak- en steekbeitels wordt doorgaans in duimen of delen ervan aangegeven: 1/2, 3/4, 1, 5/4, 11/2 enz.. (Haslinghuis)
  • Gereedschap
    Gereedschap, apparatuur en benodigdheden oorspronkelijk gemaakt voor het beheer, toezicht, vangen, oogsten of verzamelen van hulpbronnen of te transformeren of wijzigen van bepaalde materialen, zowel ruw als bewerkt. (Nomenclature 3.0 for Museum Cataloging)
Werk
Breedte
37.3 cm
Hoogte
85.2 cm
Lengte
27.2 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Jean Marianne Bremers
Datering
Materiaal
  • Brons
    Een reeks bruinachtige kleuren die lijken op de kleur van het metaal brons, een legering van koper en tin. (Archeological Base Register)
  • Marmer
    marmer: natuursteen waarvan de grondmassa en het bindmiddel in hoofdzaak bestaan uit kalkverbindingen, tevens zijnde een metamorfe natuursteen. Polijstbare kalkstenen worden in de natuursteenhandel ook vaak marmer genoemd.Marble: natural stone whose base mass and binder consist primarily of limestone compounds, also being a metamorphic natural stone. Polishable limestones are also often called marble in the natural stone trade.
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA