Datering
Maker G. & L. Valk

Hemelglobe

Een globe wordt ook wel een aardbol genoemd. Maar op deze globe staan geen landen, continenten of zeeën afgebeeld. In plaats daarvan staan sterrenbeelden en tekens van de dierenriem erop. Zo kun je de Grote Beer zien, de Kreeft, Tweelingen en nog veel meer. Vroeger werden globes in paren gekocht: een aardbol en een hemelbol. De één verbeeld de aarde, de ander de sterrenhemel. Dit waren voornamelijk pronkstukken waarmee koningen, Admiraals en welgestelde burgers (zoals Pieter Corneliszoon Hooft) zich graag mee lieten portretteren. Globes staan namelijk symbool voor wijsheid en kennis. Globes waren dan ook niet erg praktisch om daadwerkelijk te gebruiken. Ze zijn erg kwetsbaar en de afbeeldingen zijn te klein voor navigatie. Meestal werden ze dus thuis achtergelaten wanneer iemand op reis ging. Deze globe is gemaakt onder Gerard Valk en zijn zoon Leonard Valk. Op de globe staat 1700 als datering, maar eigenlijk is deze ca. 1711 uitgebracht. Dit is namelijk de tweede staat (versie) van deze globe. En dat is best bijzonder! Wereldwijd zijn er slechts 18 globes bekend van deze grootte, waarvan twee in de tweede staat. Gerard Valk was een uitgever, graveur, kunsthandelaar en cartograaf. Hij is opgeleid door Abraham Bloteling, een tekenaar, etser en graveur. Samen met Bloteling gaat Valk naar Londen als assistent. Hier komt hij in aanraking met verschillende cartografie handelaren. Rond 1673 trouwt hij met Maria, de zus van Bloteling, en een paar jaar later wordt hun zoon Leonard geboren. Het gezin verhuist in 1679 terug naar Nederland. Rond 1680 gaat Valk een samenwerking aan met de Duitse graveur Petrus Schenk en begint hij zelf te handelen in cartografie kaarten. Hiervoor gebruikt hij de Novus Atlas van de Nederlandse cartograaf Johannes Janssonius en kaarten van de Franse cartograaf Nicolas Sanson. Begin 1700 brengt Valk samen met zijn zoon, verschillende globes uit. Hier staan ze nu nog steeds het meest bekend om.

Identificatie
Titel
Hemelglobe
Objectnummer
M2008-083
Objectcategorie
astronomisch instrument
Objecttype
  • globe
    Voorstellingen van de aarde of andere planeet in de vorm van een bol. (AAT-Ned)
  • hemelglobe
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/srm-collect-10000083
Werk
Breedte
55.00 cm
Hoogte
58.00 cm
Museum
Stg Rijksmuseum Muiderslot
Vervaardiging
Maker
  1. G. & L. Valk
  2. L. zum Bach
Datering
Materiaal
  • eikenhout
    Eiken is het hout van de Quercus robur. Het hout is hard en goed bestand tegen water. Het is in Noord-Europa op grote schaal gebruikt in de bouw, voor schepen, meubels en panelen. (Conservation Dictionary)Eikenhout is het hout van de eikenboom. Eikenhout is een zeer duurzame houtsoort met wijde poriën, en met brede glinsterende spiegels wanneer het dosse gezaagd is. Het is belangrijk materiaal voor balken, kappen, kozijnen, deuren, betimmeringen e.d.. Tot in de 17e zeer algemeen toegepast, tegenwoordig door schaarste kostbaar en als timmerhout vrijwel geheel door naaldhout verdrongen. Het laat zich goed besnijden en is daarom geschikt voor het maken van meubels. Voor betimmeringen gebruikte men graag wagenschot en gekloofde planken. Eikenhout werd doorgaans aangeduid naar de plaats van herkomst of naar de doorvoerhaven: bv. Deventer hout, Zutphense planken, Hasselts hout (aangevoerd langs de Overijsselse Vecht), Rijns eiken, Wezels hout (langs de Lippe, Ruhr en Rijn aangevoerd), Brabants hout. Noords eikenhout kwam uit Noord-Duitsland en de Oostzeelanden. In Oost-Nederland werd veel inlands eiken verwerkt. Thans is er in hoofdzaak Frans, Westfaals en Slavonisch eiken in de handel. (Haslinghuis)Oak is the wood of Quercus robur. The wood is hard and highly resistant to water. It has been widely used in northern Europe in construction, for ships, furniture and panels. (Conservation Dictionary)Oak wood is the wood of the oak tree. Oak is a very durable type of wood with wide pores, and with wide glistening mirrors when cut on the dead end. It is important material for beams, hoods, frames, doors, paneling and the like. Very widely used until the 17th century, nowadays it is expensive due to its scarcity and almost completely replaced by softwood. It is easy to cut and therefore suitable for making furniture. For paneling, people liked to use wagon shot and split planks. Oak wood was usually designated by its place of origin or transit port: e.g. Deventer wood, Zutphen planks, Hasselt wood (supplied along the Overijsselian Vecht), Rhenish oak, Wesel wood (supplied along the Lippe, Ruhr and Rhine rivers), Brabant wood. Nordic oak wood came from northern Germany and the Baltic countries. In the eastern Netherlands a lot of native oak was processed. Nowadays mainly French, Westphalian and Slavonian oak is in trade. (Haslinghuis)
  • papier
    Verwijst in het algemeen naar alle typen vervilte vellen of weefsels die bestaan uit vezels, die uit in water gedompelde pulp zijn gevormd en gedroogd op een fijn schepraam. De vezels kunnen dierlijk zijn, zoals haar, zijde of wol, of mineraal, bijvoorbeeld asbest. Ook kunstvezels zijn een mogelijkheid. Het meeste papier wordt echter gemaakt van plantenvezels van bijvoorbeeld houtpulp, gras, katoen, linnen en stro. (Project Fotografie)Refers generally to all types of thin matted or felted sheets or webs of fiber formed and dried on a fine screen from a pulpy water suspension. The fibers may be animal, such as hair, silk or wool, or mineral, such as asbestos, or synthetic. However most paper is made from cellulosic plant fiber, such as from wood pulp, grass, cotton, linen, and straw.
  • koper
    Te gebruiken voor het zuivere metaalelement met het symbool Cu en het atoomnummer 29; het is roodachtig van kleur en is zeer smeedbaar en kneedbaar. Ook te gebruiken voor het metaal wanneer het woirdt bewerkt en gevormd om, meestal in combinatie met andere stoffen, verschillende voorwerpen en materialen te maken. (Toegepaste Kunst Project, RKD)
Aankoop & Licentie
Licentie
Alle rechten voorbehouden

Trefwoorden

Uit de Zuiderzeecollectie

Gerelateerd