Download
Datering
Maker

Dienblad van een rouwservies - vijfdelig

Rouwservies - vijfdelig / Theeservies. Bestaande uit een rond dienblad, theepot, melkkan, suikerpot, spoelkom. Zwart glimmend met ribbelmotief en bewerkte oren met blad/plantmotief. Theepot en suikerpot met deksel. Na vergelijking met andere rouwserviezen is dit rouwservies waarschijnlijk vervaardigd door de firma W & J Harding - Hanley – Staffordshire Rouwservies 1850-1910 In de negentiende eeuw werd het mode om tijdens de rouw speciale serviezen te gebruiken. In eerste instantie koos men voor het ‘black basalt ware’ van Wedgwood. Al snel gingen zij, gevolgd door andere fabrikanten, speciale rouwserviezen fabriceren met bijpassende ornamentering. Men gebruikte niet alleen zwart aardewerk, maar ook geperst glas, wat goedkoper was. Een bekende Nederlandse producent was Regout. In Engeland werd rouwservies gemaakt door Wegdwood en door de firma Harding. Een dergelijk servies bestond meestal uit vier of vijf onderdelen: thee en/of koffiepot, melkkan, suikerpot en een spoelkom. De serviezen waren een kostbaar familiebezit. Zodoende maakten meerdere familieleden gebruik van het servies tijdens de rouwperiode, die wel een jaar kon duren. Rouwserviezen zijn een typische uitdrukking van de 19e eeuwse burgerlijke rouwcultuur. Bron: Tot Zover - Uitvaartmuseum - Amsterdam Het zogenaamde ‘rouwservies’ bestaat uit een theepot met suikerpot, roomkan en spoelkom. De herkomst is niet duidelijk, maar vermoedelijk is het in Engeland gemaakt. De oudste rouwserviezen die in Groningen voorkomen zijn geïmporteerd uit Engeland. Joshua Wedgwood (her)ontdekt in 1768 het procedé om zwart aardewerk te maken. Hij gebruikt hiervoor roodkleurige klei die, tijdens een bakproces waarbij de zuurstoftoevoer wordt afgesloten, zwart kleurt. Helaas is het eindproduct poreus. De binnenkant wordt daarom afgewerkt met een glazuurlaag. Echter niet bij de kopjes: die bleken daarvoor te kwetsbaar. En daarmee heeft Fredewalda dus wel degelijk een ‘compleet’ servies in huis. De decoraties op de zwarte serviezen bestaan uit geometrische patronen, die ontleend zijn aan oude Griekse reliëfs. Het matzwarte aardewerk wordt in Engeland ‘basaltware’ genoemd. De benaming ‘rouwservies’ is in Nederland bedacht. Vanaf 1850 namelijk worden de zwarte serviezen gekopieerd door Petrus Regout in Maastricht. Deze minder verfijnde versie krijgt de naam Terre Noir of Zwartsteen. De rouwserviezen waren destijds in Engeland erg in trek. De Engelse dames waren verrukt over het contrast tussen het zwart van het servies en de witte huid van hun handen… Bron: collectiegroningen.nl

Rond dienblad van zwart geglazuurd rouwservies van aardewerk, zogenaamde Basalt Ware. Het dienblad maakt onderdeel uit van een een 5-delig theeservies, bestaande uit een dienblad (genummerd -01), theepot (genummerd -02), melkkan (genummerd -03), suikerpot (genummerd -04) en een spoekom (genummerd -05).

Identificatie
Titel
Dienblad van een rouwservies - vijfdelig
Objectnummer
027692-01
Objectcategorie
Keramiek
Objecttype
  • dienblad
    Dienbladen konden dragers zijn van bijbelse voorstellingen of met christelijke symboliek. Ze werden niet alleen gebruikt in kerken, pastorieën en kloosters maar ook in de huizen van gelovigen.
  • serviesgoed
    Groepen van bij elkaar passende stellen tafelgerei om een maaltijd te serveren voor een aantal aanzittenden. (AAT-Ned)Serviesgoed is de verzamelnaam voor alle eetgerei (uitgezonderd het couvert) dat van porselein, aardewerk of een ander materiaal is gemaakt, zoals borden en bekers. Met name in het verleden werd serviesgoed ook wel gemaakt van bijvoorbeeld hout, metaal, glas of steen.
  • theeservies
    Groepen van bij elkaar passend eetgerei, in verschillende maten, voor het bereiden en serveren van thee ; inbegrepen kunnen zijn koffiepot, kop en schotels, dessertborden. (AAT-Ned)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/zzm-collect-117957
Over
Onderwerpen
  • Begrafenis
    Begrafenishandelingen, gewoonlijk maar niet noodzakelijkerwijs met een ceremonieel karakter, de plaatsing ervan in het graf, al dan niet vergezeld van allerlei bijbehorende rituele handelingen. (AAT)
  • Rouw
    Het voelen en tonen van droefheid en verdriet; ook de tijd van rituele plechtigheden na een overlijden. (AAT)
Werk
Hoogte
2.5 cm
Museum
Zuiderzeemuseum Enkhuizen
Vervaardiging
Maker
  1. ()
Datering
Materiaal
  • glazuur
    Dun, meestal glanzend deklaagje. (Toegepaste Kunst Project, RKD)
  • steengoed
    Steengoed of gres is een vorm van keramiek, dat wordt gemaakt van een kostbare kleisoort - gresklei- die kan worden afgebakken bij hogere temperaturen (1200-1300°C); hierbij versintert de klei, nadat keukenzout of soda aan het bakproces is toegevoegd. Het product is geschikt voor het bewaren van vloeistoffen doordat het materiaal niet poreus is. Keramiek wordt pas steengoed genoemd als het op een temperatuur van meer dan 1200 graden Celsius is gebakken. Goede klei voor deze producten is: kaolien (China-clay), een fijne witbakkende kleisoort.Hard en dicht keramisch product, overgangsvorm tussen aardewerk en porselein. Als gevolg van de sterke sintering is de poreusheid zeer laag. Sedert XI toegepast voor gebruiksvoorwerpen (Steinzeug). Dit materiaal werd ook als vloersteentje gebruikt, onder meer rond stookplaatsen. In de Achterhoek zijn die bekend onder de naam potscheur en aan de andere zijde van de Duitse grens als esterkes. Zij zijn gemaakt in Stadtlohn en Vreden. Ook in Zuid-Limburg werden ze gebruikt; hier zijn ze afkomstig uit Raeren bij Aken. Sedert XIX is het materiaal veel gebruikt voor afvoerbuizen, lekdorpeltegels ( lekdorpel) e.d., voorzien van een bruine laag zoutglazuur. (Haslinghuis)Steengoed is een nogal grof soort ceramiek dat gedeeltelijk is gesinterd door verhitting tot ca 1250ºC, maar dat een zekere porositeit heeft behouden. (Conservation Dictionary)Stoneware or vitrified clay is a form of ceramic, which is made from a precious type of clay - vitrified clay- that can be fired at higher temperatures (1200-1300°C); in this process, the clay freshens, after cooking salt or soda is added to the firing process. The product is suitable for storing liquids because the material is non-porous. Ceramics are not called stoneware until they have been fired at a temperature above 1,200 degrees Celsius. Good clays for these products are: kaolin (China-clay), a fine white-firing clay.Hard and dense ceramic product, transitional form between pottery and porcelain. Due to strong sintering, porosity is very low. Since XI applied for utensils (Steinzeug). This material was also used as floor stones, including around boiler rooms. In the Achterhoek region these are known as potscheur and on the other side of the German border as esterkes. They were made in Stadtlohn and Vreden. They were also used in southern Limburg; here they come from Raeren near Aachen. Since XIX the material has been widely used for drain pipes, drip tiles ( drip sill) etc., coated with a brown layer of salt glaze (Haslinghuis).Stoneware is a rather coarse type of ceramic that has been partially sintered by heating to about 1250ºC, but has retained a certain porosity. (Conservation Dictionary)
Aankoop & Licentie
Verworven
schenking 27 augustus 2020
Licentie
Alle rechten voorbehouden
Locaties
  • Munnekeburen
Reproductie
Vervaardiger van reproductie
Wim Zandbergen

Trefwoorden

Uit de Zuiderzeecollectie

Gerelateerd