Datering

Kinderstoel of Kakstoel

De kakstoel was een praktische kinderstoel met ingebouwde po voor de allerkleinste van het gezin. vaak uitgevoerd met wielen met aan de achterleuning een tuigje om de peuter vast te zetten. In de zitting zit een gat, met daaronder een pot, waarin de kinderen hun behoefte konden doen. De stoel heeft meestal een tafeltje om de stoel af te sluiten en om aan te spelen. Het kind werd heel spartaans zonder broek aan in de kinderkakstoel vastgezet. De kussens, waaronder één met een rond gat in het midden, waren los en konden gewassen worden. De stoelen waren vaak versierd met uitgezaagde motieven en decoratief beschilderd. Dit model kinderstoel was al in de 17e eeuw in zwang, en bleef vooral in traditionele gemeenschappen zoals Hindeloopen, Spakenburg en Marken, nog tot in de 20e eeuw in gebruik. Onderin, onder de voetenplank, werd ook wel een voetstoofje voor kolen of turf geplaatst om de kleine warm te houden.

Gedetailleerde beschrijving

'Kakstoel', zeshoekig gesloten type op vier wielen. De stoel heeft een los blad en voor een deurtje met scharnieren links en een haakje als sluiting rechts. In de voetenplank binnenin de stoel zijn vijf gaten en in de zitting een klein gat. De rugleuning is versierd met uitgezaagde motieven: bovenaan is het middenstuk van vermoedelijk een ui-vormige bekroning bewaard gebleven; de twee zijstukken zijn afgebroken. Langs de zijkanten van de rugleuning zijn krulvormen uitgezaagd. Decoratie: De stoel is steenrood (ossenbloed) geschilderd, ook aan de binnenkant. Opmerking: Oorspronkelijk heeft de bekroning van de rugleuning vermoedelijk een ui-vorm gehad, als de inventarisnummers 1650 en 4577.

Identificatie
Titel
Kinderstoel of Kakstoel
Objectnummer
002633
Objectcategorie
Meubilair
Objecttype
  • kinderstoel
    Stoelen voor kinderen met lange poten, een etensblad en een voetensteun. (AAT-Ned)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/zzm-collect-3231
Werk
Breedte
57.5 cm
Hoogte
111.0 cm
Diepte
50.0 cm
Museum
Zuiderzeemuseum Enkhuizen
Vervaardiging
Datering
Materiaal
  • eikenhout
    Eiken is het hout van de Quercus robur. Het hout is hard en goed bestand tegen water. Het is in Noord-Europa op grote schaal gebruikt in de bouw, voor schepen, meubels en panelen. (Conservation Dictionary)Eikenhout is het hout van de eikenboom. Eikenhout is een zeer duurzame houtsoort met wijde poriën, en met brede glinsterende spiegels wanneer het dosse gezaagd is. Het is belangrijk materiaal voor balken, kappen, kozijnen, deuren, betimmeringen e.d.. Tot in de 17e zeer algemeen toegepast, tegenwoordig door schaarste kostbaar en als timmerhout vrijwel geheel door naaldhout verdrongen. Het laat zich goed besnijden en is daarom geschikt voor het maken van meubels. Voor betimmeringen gebruikte men graag wagenschot en gekloofde planken. Eikenhout werd doorgaans aangeduid naar de plaats van herkomst of naar de doorvoerhaven: bv. Deventer hout, Zutphense planken, Hasselts hout (aangevoerd langs de Overijsselse Vecht), Rijns eiken, Wezels hout (langs de Lippe, Ruhr en Rijn aangevoerd), Brabants hout. Noords eikenhout kwam uit Noord-Duitsland en de Oostzeelanden. In Oost-Nederland werd veel inlands eiken verwerkt. Thans is er in hoofdzaak Frans, Westfaals en Slavonisch eiken in de handel. (Haslinghuis)Oak is the wood of Quercus robur. The wood is hard and highly resistant to water. It has been widely used in northern Europe in construction, for ships, furniture and panels. (Conservation Dictionary)Oak wood is the wood of the oak tree. Oak is a very durable type of wood with wide pores, and with wide glistening mirrors when cut on the dead end. It is important material for beams, hoods, frames, doors, paneling and the like. Very widely used until the 17th century, nowadays it is expensive due to its scarcity and almost completely replaced by softwood. It is easy to cut and therefore suitable for making furniture. For paneling, people liked to use wagon shot and split planks. Oak wood was usually designated by its place of origin or transit port: e.g. Deventer wood, Zutphen planks, Hasselt wood (supplied along the Overijsselian Vecht), Rhenish oak, Wesel wood (supplied along the Lippe, Ruhr and Rhine rivers), Brabant wood. Nordic oak wood came from northern Germany and the Baltic countries. In the eastern Netherlands a lot of native oak was processed. Nowadays mainly French, Westphalian and Slavonian oak is in trade. (Haslinghuis)
  • grenenhout
    Grenenhout is een houtsoort dat afkomstig is van de grove den (Pinus silvestris) met roodbruine noesten en jaarringen, harsrijk, vrij duurzaam. Deze houtsoort is voornamelijk uit Scandinavië en de Oostzeelanden ingevoerd. Oorspronkelijk werd het aangeduid als vuren, doordat de grove den in Noorwegen furuen wordt genoemd. Het hout van de zilverspar (granen) wordt sinds de 17e eeuw in Nederland vuren genoemd, dat van de grove den grenen. Deze verwarrende naamsverwisseling dient bij het lezen van oude bronnen terdege in de gaten gehouden te worden. (Haslinghuis)
  • verf
    Iedere dispersie van een pigment in een oplosmiddel van water, olie of een andere organische stof. (AAT-Ned)
Techniek
  • Geverfd (bedekken)
    Het aanbrengen van een kleurstof die zich in een solutie of een fijne colloïde bevindt, zodat in ieder geval iets van de kleurvloeistof door de substantie wordt opgenomen. (AAT-Ned)
Aankoop & Licentie
Verworven
aankoop 24 oktober 1950
Licentie
BY-SA
Locaties
  • Marken
  • Enkhuizen
Reproductie
Vervaardiger van reproductie
Wim Zandbergen

Trefwoorden