Datering
Maker Maretje Visser-van Altena

Rood wollen borsik, Marken

Rood wollen borsik gemaakt van rood baai. Het lijfje is gemaakt van roze flanel. De naden zijn geborduurd met groene (rouw) wol. De polsen zijn afgezet met groen-bruine koor en de hals met wit-beige keperband. Onderdeel van kleding (ZZM 022380 t/m 022399) voor Pasen en daarna de zondagen tot Pinksteren en voor de kerst, in de lichte dracht en in de lichte rouwdracht, de zgn. fijne kap. De rok kan ook met pinksteren gedragen worden. Dit kostuum werd gedragen door Geertje Zeeman-Visser, geboren 28-02-1940 en gehuwd in 1963. Zij heeft de kleding tot begin jaren 80 elke dag gedragen. In 1999 droeg ze het alleen nog bij bijzondere dagen. Geertje Zeeman-Visser vertelt: met Kerst en Pasen draagt men een wollen borsik die in de lichte dracht met geel is geborduurd en in de donkere dracht bij een fijne kap met groen. Daarbij draagt men een stelletje d.i. voorpanden met steekmouwen, een boezel met rood gebreid in de lichte dracht, met groen in de donkere dracht. Groen draagt men ook wel in de lichte dracht, maar rood nooit in de donkere dracht. De boezels met rode en groene zijde gebreid draagt men ook als men aan het avondmaal gaat: rood bij de lichte en groen bij de donkere dracht. Daarbij draagt men dan een buisje met rood zijden koor in de lichte dracht en blauw zijden koor in de donkere dracht. Er waren twee soorten wollen borsikken: van baai en van stikjesgoed. Dit laatste kan niet gewassen worden. Ik droeg de baaien wollen borsik met de kerst en de stikjes wollenborsik met pasen. Eerste paasdag droeg ik een dikke muts met koor, en tweede paasdag een dunne muts, gebloemd met langet. Dit was gebruikelijk. Deze wollen borsikken zijn alle drie geborduurd door mij, de middeltjes ook. De rokken zijn door mij gerimpeld, maar mijn moeder zette ze in elkaar. De boezels heb ik zelf allemaal gemaakt, de rest is allemaal gemaakt door mijn moeder. De bauwen heb ik gekocht van de twee tantes van mijn man uit een erfenis. De doekjes zijn antiek. De lichte is van mijn moeder, de donkere heeft zij van iemand gekregen. De akertjes zijn allemaal gemaakt door mijn moeder, die als enige op Marken ontdekte hoe men garen akertjes moest maken en deze techtniek ook aan anderen heeft geleerd. De zilveren haakjes heb ik zelf gekocht.

Borsik gemaakt van twee soorten stof, rode wol, zgn stikkiesgoed en roze flanel. De mouwen zijn gevoerd met dezelfde roze flanel. De naden zijn geborduurd met groene wol. de polsen zijn afgezet met groen/bruine koor. de hals met wit/beige keperband. Rouw, winter

Identificatie
Titel
Rood wollen borsik, Marken
Objectnummer
022384
Objectcategorie
Textiel
Objecttype
  • jak (kleding)
    Nauwsluitende korte jasjes met korte panden, flappen of slippen. (AAT-Ned)
  • borsik
    Lokale benaming van Marker dracht: speciaal jakje gedragen door kinderen en vrouwen. (Adriana Brunsting.)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/zzm-collect-7566
Over
Onderwerpen
  • Rouwdracht
    Kledingvariant waarbij gedurende een vastgestelde periode rouw wordt getoond over het verscheiden van een directe bloedverwant (eerste- of tweede graad). Zie ook 'lichte rouw', 'halve rouw' en 'zware rouw'. (AAT)
  • Paasfeest
    Het feest van Pasen, ter nagedachtenis aan de opstanding van Christus.
  • Pinksterfeest
    Het feest van Pinksteren, de vijftigste dag na Pasen, ter herinnering aan de neerdaling van de Heilige Geest op de apostelen, die samen met Maria en andere vrouwen en mannen in een zaal te Jeruzalem bijeen waren.
  • Kerstfeest
    Verwijst naar het christelijke feest waarmee op 25 december de geboorte van Jezus Christus wordt gevierd. Het kerstfeest is voor het eerst gedocumenteerd in 336 in Rome. Het gebruik om het feest op 25 december te vieren ontstond in de 4de eeuw in de westerse kerk als christelijke opvolger van het heidense midwinterfeest, waarmee de geboorte van de onoverwonnen zon werd gevierd. In het oosten werd aanvankelijk 6 januari als geboortedatum van Christus aangehouden, maar in de 5de eeuw was 25 december algemeen aanvaard; de Armeense kerk viert echter nog altijd Kerstmis op 6 januari. Kerstmis heeft het feestelijke element (versieringen, geschenken) overgenomen van de Romeinse Saturnalia en andere heidense feesten in dezelfde tijd van het jaar. Kerstmis is in de loop van de eeuwen tradities blijven opnemen; veel tegenwoordige kerstgewoonten zijn van niet-christelijke oorsprong. Altijdgroene bomen zijn bijvoorbeeld symbolen van overleven en worden al met Kerstmis geassocieerd sinds de Europese middeleeuwen. Kerstmis wordt vanouds beschouwd als een familie- en kinderfeest. In veel landen worden geschenken uitgewisseld uit naam of in de geest van de patroonheilige van het kerstfeest, Sint Nicolaas, oftewel de Kerstman. (AAT)
  • Rouwdracht
    Kledingvariant waarbij gedurende een vastgestelde periode rouw wordt getoond over het verscheiden van een directe bloedverwant (eerste- of tweede graad). Zie ook 'lichte rouw', 'halve rouw' en 'zware rouw'. (AAT)
Werk
Breedte
35.0 cm
Hoogte
52.0 cm
Museum
Zuiderzeemuseum Enkhuizen
Vervaardiging
Maker
  1. Maretje Visser-van Altena ()
  2. Geertje Zeeman-Visser ()
Datering
Materiaal
  • wol
    Stof gemaakt van dierenhaar. (bouwmaterie)
  • katoen
    Textiel gemaakt van katoenvezels. (Toegepaste Kunst Project, RKD)
Aankoop & Licentie
Verworven
aankoop 7 september 1999
Licentie
BY-SA
Locaties
  • Marken
  • Marken
Reproductie
Vervaardiger van reproductie
Wim Zandbergen

Trefwoorden