Datering
Maker Paulus (I) Pontius

Hoekkast

In de 17de eeuw werden verhalen uit de bijbel en uit de klassieke geschiedenis en mythologie gezien als voorbeeld voor een deugdzaam leven. Uit de vele voorstellingen van Cyrus en Tomyris op huisraad blijkt dat dit verhaal een speciale betekenis had voor de Hollanders in de 18de eeuw. Waarom, is niet bekend. De afbeelding op dit hoekkastje is naar een schilderij van Rubens.

Gedetailleerde beschrijving

Hoekkast met kwartrond front, met twee deurtjes die middenvoor sluiten en met een lage bekroning met twee boorden. De bekroning is geschulpt uitgezaagd en loopt niet over de volle breedte van het kastje, de bovenlijst is hol en de smalle plint is eveneens hol. De deuren zijn geplaatst tussen twee smalle zijstijlen en zijn daarop met vlinderscharnieren bevestigd. De rechterdeur heeft een smal, halfrond slaglijstje en het slot in deze deur heeft een slotplaatje. Op de deuren is een voorstelling geschilderd van de wraak van koningin Tomyris (Herodotus 1: 214). Een groot aantal personen zijn in een interieur geplaatst, met op de achtergrond een doorkijk door een boogvormige opening op een blauwe lucht. Op de geblokte vloer staan op de voorgrond twee tafels waarover kleden liggen. Daar achter zijn vier getorste zuilen weergegeven, met rechts een verhoging waarboven een baldakijn. Op deze verhoging staan een aantal vrouwen achter koningin Tomyris. Ook is hier een hond te zien, met de achterpoten nog net op de onderste trede van de verhoging. Links staan een groep mannen, waaronder soldaten met speren. Tussen deze personen is een geknielde man weergegeven, die een afgehouwen mensenhoofd (hoofd van Cyrus) boven een bak met bloed houdt. De rest van de kast is als volgt beschilderd: de bekroning met boorden, de bovenkant, bovenlijst, plint en het slaglijstje zijn zwart; de zijstijlen naast de deuren zijn zwart (grijs) gemarmerd de binnenkant van de kast is zwart en de achterkant is onbeschilderd.

Identificatie
Titel
Hoekkast
Objectnummer
005955
Objectcategorie
Meubilair
Objecttype
  • hoekkast
    Vrijstaande, hangende of ingebouwde kasten, die zo gemaakt zijn dat ze precies in een hoek van een kamer passen. (AAT-Ned)
  • beschilderd meubilair
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/zzm-collect-8691
Werk
Breedte
58.5 cm
Hoogte
111.0 cm
Diepte
38.5 cm
Museum
Zuiderzeemuseum Enkhuizen
Vervaardiging
Maker
  1. Paulus (I) Pontius (tekenaar)
  2. Peter Paul Rubens ()
Datering
Materiaal
  • eikenhout
    Eiken is het hout van de Quercus robur. Het hout is hard en goed bestand tegen water. Het is in Noord-Europa op grote schaal gebruikt in de bouw, voor schepen, meubels en panelen. (Conservation Dictionary)Eikenhout is het hout van de eikenboom. Eikenhout is een zeer duurzame houtsoort met wijde poriën, en met brede glinsterende spiegels wanneer het dosse gezaagd is. Het is belangrijk materiaal voor balken, kappen, kozijnen, deuren, betimmeringen e.d.. Tot in de 17e zeer algemeen toegepast, tegenwoordig door schaarste kostbaar en als timmerhout vrijwel geheel door naaldhout verdrongen. Het laat zich goed besnijden en is daarom geschikt voor het maken van meubels. Voor betimmeringen gebruikte men graag wagenschot en gekloofde planken. Eikenhout werd doorgaans aangeduid naar de plaats van herkomst of naar de doorvoerhaven: bv. Deventer hout, Zutphense planken, Hasselts hout (aangevoerd langs de Overijsselse Vecht), Rijns eiken, Wezels hout (langs de Lippe, Ruhr en Rijn aangevoerd), Brabants hout. Noords eikenhout kwam uit Noord-Duitsland en de Oostzeelanden. In Oost-Nederland werd veel inlands eiken verwerkt. Thans is er in hoofdzaak Frans, Westfaals en Slavonisch eiken in de handel. (Haslinghuis)Oak is the wood of Quercus robur. The wood is hard and highly resistant to water. It has been widely used in northern Europe in construction, for ships, furniture and panels. (Conservation Dictionary)Oak wood is the wood of the oak tree. Oak is a very durable type of wood with wide pores, and with wide glistening mirrors when cut on the dead end. It is important material for beams, hoods, frames, doors, paneling and the like. Very widely used until the 17th century, nowadays it is expensive due to its scarcity and almost completely replaced by softwood. It is easy to cut and therefore suitable for making furniture. For paneling, people liked to use wagon shot and split planks. Oak wood was usually designated by its place of origin or transit port: e.g. Deventer wood, Zutphen planks, Hasselt wood (supplied along the Overijsselian Vecht), Rhenish oak, Wesel wood (supplied along the Lippe, Ruhr and Rhine rivers), Brabant wood. Nordic oak wood came from northern Germany and the Baltic countries. In the eastern Netherlands a lot of native oak was processed. Nowadays mainly French, Westphalian and Slavonian oak is in trade. (Haslinghuis)
  • vurenhout
    Het Nederlandse woord vuren is de genormeerde naam voor het hout van de fijnspar (Picea abies). Het wordt dan vurenhout genoemd. In Nederland is vuren de meest gebruikte naaldhoutsoort, en daarmee de meest gebruikte houtsoort. Het is niet alleen makkelijk te bewerken maar ook relatief goedkoop
  • verf
    Iedere dispersie van een pigment in een oplosmiddel van water, olie of een andere organische stof. (AAT-Ned)
Techniek
  • Geschilderd
    Schilderen: oppervlakkige behandeling, bestaande uit het aanbrengen van één of meer verflagen.
Aankoop & Licentie
Verworven
aankoop 15 januari 1957
Licentie
BY-SA
Locaties
  • Ameland
  • Leeuwarden
Reproductie
Vervaardiger van reproductie
Picturae

, –