Datering
Maker Frans Simon Sparnaaij
Kleipijp. Reliëfpijp met tekst betreffende de Bevrijding van 1813.
Kleipijp. Ovoïde kop met bladversiering langs de rand en de tekst 'De Vrijheid is Hersteld / Wij mogen Gode loven / Verlost van vreemd geweld / 't is weer Oranje boven / Herstelt Jubeljaar 1813'. De steel is versierd met een slingerrand. Op de steel de naam 'F.S. Sparnaay'. De pijp is gebroken: 33 cm steel is afgebroken.
De pijp is afkomstig uit de familie Visser te Heeg.
Het merk met het molentje werd van 1667 tot 1902 gebruikt. In “Speurend naar Sparnaaij” (blz. 214) uit 1996 beschrijven Joek Rietbergen-Sparnaaij en Mieke Sparnaaij dat Frans Simon Sparnaaij halverwege de negentiende eeuw probeerde de strenge regels m.b.t. het merkenrecht in Gouda te ontduiken. Hij trachtte o.a. via stromannen in ’s-Hertogenbosch en Broek fabrieken te stichten, die pijpen leverden met merken die leken op de Goudse merken. Hij liep echter tegen de lamp en zijn pogingen leden schipbreuk. Het merk ‘de molen’ echter is nu net één van de twee merken (naast ‘de molen’ ook ‘de gekroonde G’) die regulier in zijn bezit waren. Hij mocht deze pijpen dus legaal maken en verhandelen. Dit merk was van 1839-1888 in zijn bezit; daarna was het merk van 1880-1902 in het bezit van de Firma F.S. Sparnaaij & Zonen. (naar opmerking dec. 2022)
literatuur:
- D.H. Duco, De Nederlandse Kleipijp
- handboek voor dateren en determineren (Leiden, 1987)
- D.H. Duco, Merken van Goudse Pijpenmakers 1660-1940 (Lochem, 1982)
- W. Bergsma e.a. [red] For uwz lân, wyf en bern. De patriottentijd in Friesland (Leeuwarden, 1987) p. 85
- Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1992, p. 26
Reacties