Datering
Maker Onbekend
Schrijfhaak. Gebruikt door zeilmaker Dirk Lenige te Makkum.
Schrijfhaak. Messing. Aan de uiteinden versierd. Aan één zijde versierd met o.a. gegraveerde bloemmotieven en de gegraveerde tekst: '(P) Lenige 1787'. Op de andere zijde nog twee (eigenaars-?) merken: 'P' (PL?) en 'JAV'.
De naam Lenige is bekend geworden door Dirk Pieters Pieters Lenige (1722-1798) en diens dochter Kynke (Cynthia) Lenige, beide lid van het Makkumer dichtgenootschap ‘Konst voedt ’s menschen geluk’. Dirk Lenige was kruidenier (drogist) te Makkum en schreef sonnetten en veel gelegenheidsrijmen. Hij gaf in de nogal strenge opvoeding van zijn kinderen veel aandacht aan kunstzinnige zaken. Dochter Kynke (1755-1780) kreeg de dichtkunst met de paplepel ingegoten. Het is dan ook niet verwonderlijk dat zij – nog meer dan haar vader - bekendheid verwierf als dichteres, vooral na de postume uitgave van haar bundel Mengeldichten. Naast een kruidenierszaak, had Dirk Lenige ook een zeilmakerij. Een snijboek van Dirk Lenige is bewaard gebleven. Het draagt de geheimzinnige titel “Kunst en Nodige Wetenschap van dieverse Zeilagie door Dirk Lenige. Beneffens Enige Geopserweerde En Overgenomene Geheimen”. In 1749 kreeg Dirk Lenige een geduchte concurrent, toen de familie Kingma in Makkum ook een zeilmakerij begon. Het zou kunnen dat Pieter Lenige (Makkum 21-05-1766), de broer van Kynke, de zeilmakerij van zijn vader heeft overgenomen. Zijn naam komt voor op de schrijfhaak. Hij kerfde er ook de initialen PL en het jaartal 1787 in. Met de zeilmakerij van Lenige liep het niet goed af. En met Pieter Lenige ook niet. Hij is ongehuwd en kinderloos gestorven in 1826 in Ommerschans. Daar was een strafkolonie.
De schenker kreeg de haak van tegelschilder Douwe Hofstra (Idsegahuizum 14-4-1892 - 16-04-1977). Deze was geen familie van Lenige.
literatuur:
- Tichelaar, P.J., Fries Aardewerk dl. IV, p. 206
- Breuker, Ph.H., Konst voedt 's menschen geluk. It Makkumer dichtgenoatskip (1733-1777), Leeuwarden 2000
.jpg?width=300)
Reacties