Download
Datering

Rijnlandkan met baardmanmasker

Steengoed is een verzamelnaam voor aardewerk gemaakt van een klei en zand mengsel. Doordat het mengsel heel heet wordt gebakken, is het waterdicht. Hierdoor is steengoed perfect om vloeistof in te bewaren, zoals water, bier of kruidenwijn. Steengoed is vaak bedekt in een dun laagje zoutglazuur (natriumchloride gemengd met zand), waardoor het glanst. Deze kan is gemaakt in Nassau, Westerwald in Duitsland. Dit kun je onder andere zien aan de kleur van de scherf (de gebakken klei). Overal is het klei en zand mengsel anders. Als je het bakt, krijg je hierdoor ook een andere kleur scherf. Deze grijze kleur is kenmerkend voor Westerwald. De kan is helemaal versierd met margrieten. Op de voorkant van de hals staat een baardman. Een baardman (een mannenhoofd met baard) was erg populair in de zeventiende eeuw en kende zelfs zijn eigen steengoed soort: de baardmankruik.

Identificatie
Titel
Rijnlandkan met baardmanmasker
Objectnummer
M1913-143
Objectcategorie
eet- en drinkgerei
Objecttype
  • kan
    Handzaam, conisch of cilindervormig, of zich in het midden buikvormig verwijdend vaatwerk met een handvat of oor en een tuit (van metaal, porselein, steen, aardewerk, kunststof, glas of hout) om vloeistoffen uit te schenken en voor het gebruik in gereed te houden (van verschillend model ook als siervoorwerp; vroeger op melkkarren van grote afmetingen en vaasvormig, met deksel) (Van Dale)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/srm-collect-109
Werk
Breedte
13.00 cm
Hoogte
20.50 cm
Museum
Stg Rijksmuseum Muiderslot
Vervaardiging
Datering
Materiaal
  • steengoed
    Steengoed of gres is een vorm van keramiek, dat wordt gemaakt van een kostbare kleisoort - gresklei- die kan worden afgebakken bij hogere temperaturen (1200-1300°C); hierbij versintert de klei, nadat keukenzout of soda aan het bakproces is toegevoegd. Het product is geschikt voor het bewaren van vloeistoffen doordat het materiaal niet poreus is. Keramiek wordt pas steengoed genoemd als het op een temperatuur van meer dan 1200 graden Celsius is gebakken. Goede klei voor deze producten is: kaolien (China-clay), een fijne witbakkende kleisoort.Hard en dicht keramisch product, overgangsvorm tussen aardewerk en porselein. Als gevolg van de sterke sintering is de poreusheid zeer laag. Sedert XI toegepast voor gebruiksvoorwerpen (Steinzeug). Dit materiaal werd ook als vloersteentje gebruikt, onder meer rond stookplaatsen. In de Achterhoek zijn die bekend onder de naam potscheur en aan de andere zijde van de Duitse grens als esterkes. Zij zijn gemaakt in Stadtlohn en Vreden. Ook in Zuid-Limburg werden ze gebruikt; hier zijn ze afkomstig uit Raeren bij Aken. Sedert XIX is het materiaal veel gebruikt voor afvoerbuizen, lekdorpeltegels ( lekdorpel) e.d., voorzien van een bruine laag zoutglazuur. (Haslinghuis)Steengoed is een nogal grof soort ceramiek dat gedeeltelijk is gesinterd door verhitting tot ca 1250ºC, maar dat een zekere porositeit heeft behouden. (Conservation Dictionary)Stoneware or vitrified clay is a form of ceramic, which is made from a precious type of clay - vitrified clay- that can be fired at higher temperatures (1200-1300°C); in this process, the clay freshens, after cooking salt or soda is added to the firing process. The product is suitable for storing liquids because the material is non-porous. Ceramics are not called stoneware until they have been fired at a temperature above 1,200 degrees Celsius. Good clays for these products are: kaolin (China-clay), a fine white-firing clay.Hard and dense ceramic product, transitional form between pottery and porcelain. Due to strong sintering, porosity is very low. Since XI applied for utensils (Steinzeug). This material was also used as floor stones, including around boiler rooms. In the Achterhoek region these are known as potscheur and on the other side of the German border as esterkes. They were made in Stadtlohn and Vreden. They were also used in southern Limburg; here they come from Raeren near Aachen. Since XIX the material has been widely used for drain pipes, drip tiles ( drip sill) etc., coated with a brown layer of salt glaze (Haslinghuis).Stoneware is a rather coarse type of ceramic that has been partially sintered by heating to about 1250ºC, but has retained a certain porosity. (Conservation Dictionary)
Techniek
  • Gebakken
    Gebakken klei is klei die boven 500 °C is verhit. De hitte verdrijft het fysisch en chemisch gebonden water en de silicaten ondergaan door verglazing en netwerkvorming een onomkeerbare verandering tot ceramiek.Fired clay is clay that has been heated above 500°C. The heat expels the physically and chemically bound water and the silicates undergo an irreversible change into ceramics through vitrification and network formation.
  • Geglazuurd
    Als je keramiek glazuurt, smelt je er een laagje glazuur op.
Aankoop & Licentie
Licentie
Alle rechten voorbehouden

Uit de Zuiderzeecollectie

Gerelateerd