Datering

Hakkebord met een voorstelling van het 'Oordeel van Salomo'

Hakkebord met een voorstelling van het 'Oordeel van Salomo' en op de achterzijde het stadswapen van Hoorn NH). De voorstelling wordt omsloten door een gordijn van lofwerk versierd met bloemen en vruchten. Bovenin een kroon. De tekst op de grondplaat aan de voorzijde: "S.T. Regum 3 vers 17 col 28" verwijst naar de bijbeltekst Koningen 3 vers 17 tot 28. Dit hakkeboord met zijn fraaie houtsnijwerk laat een fijne detaillering zien. Een hakkeboord is een halfrond bord, aangebracht op de achterschip van een kaag of hektjalk. Deze beurtschepen, die vracht of personen vervoerden, kon men herkennen aan hun hakkebord, vergelijkbaar met het gebruik van een uithangbord bij bijvoorbeeld een herberg. Veelal zijn bijbelse voorstellingen afgebeeld. Op dit bord met zijn fraaie houtsnijwerk, is het 'Oordeel van Salomo' te zien, terwijl op de achterzijde het wapen van de stad Hoorn is uitgesneden. Van belang is, dat de houtsnijder de figuren heeft weergegeven in kleding uit zijn eigen tijd.

Gedetailleerde beschrijving

Hakkebord. Aan twee zijden houtsnijwerk. Aan de ene zijde een voorstelling van Salomo's oordeel. Op onderzijde tekst ' S .T Regum 3 vers 17 col 28' [?] Aan de andere zijde het wapen van Hoorn. Over de bovenrand van het hakkebord dubbelzijdig lofwerk: takken, bladeren, vruchten, druivetrossen, bloemen. Het lofwerk wordt bekroond door twee liggende leeuwen welke een kroon omklemmen. Meerkleurig beschilderd. Er ontbreekt een klein gedeelte onder de kroon. Onderkant passend gemaakt voor bevestiging op achterschip.

Identificatie
Titel
Hakkebord met een voorstelling van het 'Oordeel van Salomo'
Objectnummer
004065
Objectcategorie
Scheepsonderdelen
Objecttype
  • hakkebord
    Bovenspiegel, vlakwulf; kleine versierde spiegel aan de bovenkant van het achterschip. Ook wel het bovenste deel van de spiegel boven hekbalk en wulf dat de romp van achteren afsluit.
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/zzm-collect-321
Over
Onderwerpen
  • Scheepssier
    Al datgeen aan boord van een schip dat mooier gemaakt is dan strikt noodzakelijk is of dat voornamelijk voor het mooi aangebracht is. (De Binnenvaart)
Werk
Breedte
79.0 cm
Hoogte
58.0 cm
Lengte
8.0 cm
Museum
Zuiderzeemuseum Enkhuizen
Vervaardiging
Datering
Materiaal
  • eikenhout
    Eiken is het hout van de Quercus robur. Het hout is hard en goed bestand tegen water. Het is in Noord-Europa op grote schaal gebruikt in de bouw, voor schepen, meubels en panelen. (Conservation Dictionary)Eikenhout is het hout van de eikenboom. Eikenhout is een zeer duurzame houtsoort met wijde poriën, en met brede glinsterende spiegels wanneer het dosse gezaagd is. Het is belangrijk materiaal voor balken, kappen, kozijnen, deuren, betimmeringen e.d.. Tot in de 17e zeer algemeen toegepast, tegenwoordig door schaarste kostbaar en als timmerhout vrijwel geheel door naaldhout verdrongen. Het laat zich goed besnijden en is daarom geschikt voor het maken van meubels. Voor betimmeringen gebruikte men graag wagenschot en gekloofde planken. Eikenhout werd doorgaans aangeduid naar de plaats van herkomst of naar de doorvoerhaven: bv. Deventer hout, Zutphense planken, Hasselts hout (aangevoerd langs de Overijsselse Vecht), Rijns eiken, Wezels hout (langs de Lippe, Ruhr en Rijn aangevoerd), Brabants hout. Noords eikenhout kwam uit Noord-Duitsland en de Oostzeelanden. In Oost-Nederland werd veel inlands eiken verwerkt. Thans is er in hoofdzaak Frans, Westfaals en Slavonisch eiken in de handel. (Haslinghuis)Oak is the wood of Quercus robur. The wood is hard and highly resistant to water. It has been widely used in northern Europe in construction, for ships, furniture and panels. (Conservation Dictionary)Oak wood is the wood of the oak tree. Oak is a very durable type of wood with wide pores, and with wide glistening mirrors when cut on the dead end. It is important material for beams, hoods, frames, doors, paneling and the like. Very widely used until the 17th century, nowadays it is expensive due to its scarcity and almost completely replaced by softwood. It is easy to cut and therefore suitable for making furniture. For paneling, people liked to use wagon shot and split planks. Oak wood was usually designated by its place of origin or transit port: e.g. Deventer wood, Zutphen planks, Hasselt wood (supplied along the Overijsselian Vecht), Rhenish oak, Wesel wood (supplied along the Lippe, Ruhr and Rhine rivers), Brabant wood. Nordic oak wood came from northern Germany and the Baltic countries. In the eastern Netherlands a lot of native oak was processed. Nowadays mainly French, Westphalian and Slavonian oak is in trade. (Haslinghuis)
  • verf
    Iedere dispersie van een pigment in een oplosmiddel van water, olie of een andere organische stof. (AAT-Ned)
Techniek
  • Houtsnijwerk
    Houtsnijwerk is hout, dat bewerkt is met een stuk snijdgereedschap, waardoor het een bepaalde vorm krijgt. Dit wordt dan op bijvoorbeeld klokken of meubilair aangebracht om het er mooier uit te laten zien. Vroeger was dit het ambacht van de houtsnijder en de beeldsnijder, tegenwoordig wordt het vaak machinaal met een freesmachine aangebracht. (Wikipedia)
Aankoop & Licentie
Verworven
aankoop 27 januari 1953
Licentie
BY-SA
Locaties
  • Hoorn NH
  • Den Haag
Reproductie
Vervaardiger van reproductie
Picturae , Picturae

Uit de Zuiderzeecollectie

Gerelateerd