Datering
Maker Cornelis Pietersz Mooy
C.P. Mooy - Schilderij. Gezicht op een oorlogsschip voor Harlingen.
Schilderij. Paneel. Penschilderij of grisaille (ivoorkleurige ondergrond). Voorgrond: het over stuurboord zeilende oorlogsschip De Tijger. Achtergrond: beurtschepen voor de havenmond van Harlingen (walmolen, Westerkerk met zadeldaktoren).
Aangekocht met steun van de Vereniging Rembrandt.
Het schilderij toont de volle zeilvoering van een oorlogsschip van rond 1650. Het grootzeil is opgedoekt om op deze ruime koers de fok wind te geven. Ook het grootmarszeil hangt los, zodat het voormarszeil meer wind krijgt en het schip goed op het roer ligt. Het schip is tamelijk breed, met name in het achterschip. De reden daarvan was dat het schip niet teveel moest inzinken. Er werd namelijk nogal wat ballast gebruikt als tegenwicht voor het zware geschut. Britse oorlogsschepen waren scherper.
Omdat op het schilderij een zadeldaktoren is afgebeeld vroeg de kunsthandel het museum de havenplaats te identificeren. De Westerkerk van Harlingen werd in 1890 afgebroken en was toen voorzien van een koepeltorentje, maar twee gegraveerde gezichten op de stad uit ca. 1660 en 1664 geven het gebouw weer met een zadeldaktoren. Op de gravures is de winkelhaakvorm van het gebouw te zien en deze is op het schilderij ook te herkennen. Situering van de wallen, de molen, de poorten en havenhoofden wijzen bij vergelijking met oude stadsplattegronden ook duidelijk op Harlingen.
Op de spiegel van het afgebeelde oorlogsschip is een tijger afgebeeld. Het oorlogsschip De Tijger behoorde tot de Admiraliteit van het Noorderkwartier. Het had 52 stukken geschut en een bemanning van 200 koppen. Het voer onder commando van kapitein Adriaan Teding van Berkhout.
De schilder Cornelis Pieterszoon Mooy is geboren in Delfshaven tussen 1635 en 1645 en te Rotterdam overleden in 1693. Hij was in het vervaardigen van penschilderijen een navolger van Willem van de Velde de Oude en Simon de Vlieger.
literatuur:
- Catalogus Oude Kunst- en Antiekbeurs Delft, p. 129.
- Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1980, pp. 13-14.
- Jeroen Giltay en Jan Kelch, Lof der Zeevaart, de Hollandse zeeschilders van de 17de eeuw (Rotterdam, 1996), pp.453-456
- H.P. ter Avest en J.J. Huizinga, Harlinger Stadsgezichten tot 1880 (Harlingen, 1999) pp. 18-19
_underway_in_1991.jpg?width=300)
Reacties