Datering
Maker Aede Lútzens

Beschilderde behangsels met voorstelling van winterse attribtuten.

Beschilderde behangsels. Twee tussenstukken aan weerszijden van de schoorsteen in de vorm van een trompe l'oeil. Beide zijn omkaderd door een geschilderde profielrand, die meelopen met de gebogen zijde van schoorsteen en beneden eindigen in een punt. Aan een krul in deze punt hangt een takje hulst. Op beide schilderstukken moeten schaduwen het trompe-l'oeil-effect oproepen. Op het ene schilderstuk (links van de schoorsteen) een voorstelling van een lint met strik. Daaraan hangen een zweep, twee blauwe handschoenen en een bruine mof met witte bontrand. Op het andere schilderstuk (rechts van de schoorsteen) een voorstelling van lint met strik. Daaraan hangen twee witte handschoenen met groene bontkraag, een ijshaakje en twee Friese schaatsen met platte hals en ijzeren punt.
De behangselschildering is afkomstig uit de boerderij 'Arbeid en Moeite' te Ypecolsga (Woudsend). Deze boerderij werd in 1783 gebouwd in opdracht van Wietske Michiels Tromp, echtgenote van Wieger Annes Visser (1743-1806) uit Woudsend. De wandschilderingen uit waarschijnlijk 1790-1791, verbeelden zaken die voor dit echtpaar belangrijk waren.
Eén van de schilderingen in dezelfde kamer is gesigneerd: Aede Lútzens. Zeer waarschijnlijk is dat Luitjen Aedes Verwer, gedoopt 29 april 1770 te Woudsend, kind van Aede Fokkes en Wobbigjen Luitjens. Hij trouwde op 13 juni 1802 in Woudsend met Antje Tymens en zij kregen twee kinderen, Wopkje en Tiemen. Luitjen Aedes Verwer is overleden op 1 december 1832. Voor zover bekend is er geen ander werk van hem bewaard gebleven. (Bron: J. Visser, 2021)
literatuur: - Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1988, 54-59. - 'Raadsels rond Aede Lútsens opgelost?' in: Leeuwarder Courant 19 december 1973. - Sneeker Nieuwsblad 18 dec. 1958, 18 sep. 1978

Identificatie
Titel
Beschilderde behangsels met voorstelling van winterse attribtuten.
Objectnummer
FSM-C-022-I
Objecttype
  • Behangschilderingen
    Geschilderde behangsels zijn behangsels die bestaan uit een opgespannen drager van neteldoek, jute , linnen of katoen al dan niet voorzien van een papieren laag waarop handmatig een schildering is aangebracht. Deze voorstellingen werden aangebracht met olieverf, waterverf, ei-verf of lijmverf. De geschilderde doeken bedekten soms de gehele wand. Ze worden ook wel ‘zaalstukken’ genoemd. Vaak zijn zij toegepast in combinatie met afzonderlijke schilderstukken boven de deuren, tegen de schoorsteenboezem en aan het plafond. De geschilderde behangsels komen in de mode rond het derde kwart van de 17de eeuw. In eerste instantie zijn zij toegepast als een goedkopere geschilderde imitatie van kostbare gobelins en zij zijn op hun beurt weer de voorlopers van het gedrukte papierbehangsel. Geschilderde behangsels zijn vaak beschilderd als 'doorkijkjes' met italianiserende landschappen of met mythologische of historische voorstellingen. (Winkler Prins Kunst / Jurriaan Andriessen, Richard Harmanni)
  • Schilderijen
    Geschilderde voorstellingen op panelen of opgespannen doek, meestal van draagbaar formaat. Vooral te onderscheiden van 'muurschilderingen' en 'verluchtingen' in manuscripten.Geschilderde voorstellingen op panelen of opgespannen doek, meestal van draagbaar formaat. Vooral te onderscheiden van 'muurschilderingen' en 'verluchtingen' in manuscripten. (AAT-Ned)
  • Trompe l'oeil
    Bedrieglijk in het platte vlak geschilderde licht- en schaduweffecten. (Haslinghuis)Trompe-l'oeil is een schildertechniek die bedrieglijk realistisch aandoet. (Wikipedia)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000009626
Over
Onderwerpen
  • Friese schaatsen
  • Schaatsen
    Gebruiksvoorwerpen ieder bestaande uit een langwerpig, geslepen ijzer, bevestigd in een houten of metalen voetrust die met banden of riemen onder de voet wordt vastgemaakt of met een schoen één geheel vormt, waarmee men zich over het ijs voort kan bewegen.
  • Handschoenen
    Bedekkingen voor de hand die iedere vinger apart omsluiten en soms doorlopen tot over de pols en arm.
  • Verbindingsstukken
  • Sleden
    Een slee is een voertuig dat kan worden voortgetrokken, door mens of een trekdier, zoals rendieren, paarden en, over een glad oppervlak (meestal sneeuw of ijs). Een slee heeft aan de onderzijde twee evenwijdige glijders (dunne balken meestal voorzien van een ijzeren beschermlaag), waarop het kan glijden. (Wikipedia)
Werk
Breedte
35.0 cm
Hoogte
199.7 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Aede Lútzens
Datering
Materiaal
  • Olieverf
    Een verfstof waarin drogende olie als drager voor het pigment fungeert. (AAT-Ned)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden