Datering
Maker Eelke Scherjon

Speelscheepje: klompscheepje uit de Scherjonklasse (Friesland Vaart 2002).

Model van een klompscheepje uit de zogenaamde Scherjonklasse. Klomp met een grote kiel, die aan de onderkant is verzwaard met lood. Tuigage: gaffelzeil en stagfok. De klomp is geel geverfd. Op de stander een plaquette van de manifestatie Friesland Vaart 2002.
Het klompscheepje is geleverd als bouwpakket. Dit bouwpaket is opgebouwd tot zeilende klomp door vrijwillig medewerker H.A.J. Heldoorn. Voor de manifestatie Friesland Vaart 2002 werd in Heeg een wedstrijd voor klompscheepjes georganiseerd. Om de wedstrijd spannend te maken werd besloten een eenheidsklasse in te stellen. De NNWB erkende de zogenaamde Scherjonklasse: klompschepen die zijn gemaakt van bouwpakketten die door de Stichting Friesland Vaart werden geleverd. De klomp is gemaakt door Eelke Scherjon, die zijn naam aan de klasse gaf. De bouwbeschrijving van het bouwpakket wordt bewaard in het archief van Friesland Vaart. De wedstrijd was op 26 juni 2002 in Heeg. Tachtig kinderen uit de groepen 7 en 8 van meer dan 25 basisscholen uit Friesland streden op de hoogdprijs. Er waren vier klassen: de Scherjonklasse (eenheidsklasse), Reidklasse (aangepast), de vrije klasse (reeds bestaande klompschepen) en de droge klasse (creaties die niet zeilwaardig zijn). Er stond een stevige wind, wat het zeilen bemoeilijkte. In de Scherjonklasse gingen 47 schepen van start. Winnaar was Rein Ritsema van de Sint Jozefschool te Heeg. De eenvoudigste speelscheepjes zijn klompscheepjes. De meer verfijnde modellen konden worden gebruikt om er gewoon mee te spelen in het water, maar er konden ook wedstrijden mee worden gehouden. De watersportplaats Grou heeft wat deze wedstrijden betreft een traditie. Vanaf 1907 werden ze er gehouden, eerst op initiatief van particulieren en vanaf 1914 onder auspiciën van de zeilvereniging Lyts Frisia, die er in 1924 zelfs de onderafdeling Jong Frisia voor oprichtte. Na de Tweede Wereldoorlog begon de animo voor het 'skipkesilen' te verflauwen, maar sinds 1968 is er sprake van een reveil. Er wordt gezeild in diverse klassen, zoals klompen A en klompen B, Lytse Folle, Lytse Holle, Grutte Folle en Grutte Holle en Meteoor. Ook in dorpen als Jirnsum, Terherne, Warten en Wergea en steden als Leeuwarden en Sneek werden en worden wedstrijden gehouden. In Burgum werd ook 'skipkesilen' gedaan. Daar was de kapper Hendrik Bulthuis de stimulator. Deze vermaarde ontwerper van de volgens het lattenbouwprincipe vervaardigde B.M.-er en 16 m², bouwde 's winters met de dorpsjeugd door hem ontworpen speelscheepjes, waarmee 'gehardzeild' kon worden.
literatuur: - D.J. van der Ven, Van scheepje-zeilen en schuitje-varen (Baarn, z.j.)

Identificatie
Titel
Speelscheepje: klompscheepje uit de Scherjonklasse (Friesland Vaart 2002).
Objectnummer
FSM-2002-454
Objecttype
  • Speelschepen
  • Speelgoed
    Objecten oorspronkelijk gemaakt als speelgoed.
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000018489
Vervaardiging
Maker
  1. Eelke Scherjon
  2. Hendrik Albert Jan Heldoorn
Datering
Materiaal
  • Hout
    Hout is een bouwmateriaal, afkomstig van boomstammen en -takken. Naast merg, spint en schors vormt het daarvan het voornaamste bestanddeel. Ten noorden van de Alpen is hout van oudsher het belangrijkste bouwmateriaal. Onderscheiden worden naaldhout van naaldbomen (dennen, grenen, vuren) en loofhout van loofbomen (eiken, beuken enz.). De stammen werden meestal in het groeigebied gekantrecht en per vlot of in een schip over water vervoerd. De houthandel en -nijverheid concentreerden zich in Nederland vooral in Dordrecht, Amsterdam, Deventer en later ook in de Zaanstreek. Voor regionaal gebruik concentreerde de houthandel zich ook in plaatsen als ’s-Hertogenbosch, Schoonhoven en Tiel. (Haslinghuis)
  • Textiel
    Textiel is letterlijk 'al wat geweven is'. Het woord is afgeleid van het Latijnse woord 'texere' dat weven betekent. (Wikipedia)Textile is literally 'all that is woven. The word is derived from the Latin word 'texere' meaning to weave. (Wikipedia)
  • Touw
    Koord; bundel garen die eerst tot een draad gesponnen wordt, waarna meerdere draden tot een streng of kardeel worden geslagen. Meerdere kardelen bij elkaar vormen een touw.Zwaar koord, tenminste 6,35 mm in diameter, dat is gevormd door twee of meer strengen van natuur- of kunstvezel ineen te draaien. (Toegepaste Kunst Project, RKD)Een touw of koord is een middel om zaken bij elkaar te binden, of om trekkrachten over te brengen. In het laatste geval gebruikt men vaak een dikkere variant, kabel of zeel die bestaat uit ineengedraaide strengen. Dit zijn op hun beurt weer om elkaar heen gedraaide draden of vezels. A rope or cord is a means of tying things together, or of transmitting tensile forces. In the latter case, one often uses a thicker variety, cable or zeel consisting of strands twisted together. These in turn are threads or fibers twisted around each other.Cord; bundle of yarn that is first spun into a thread, after which several threads are beaten into a strand or carbine. Several karparts together form a rope.Heavy cord, at least 6.35 mm in diameter, formed by twisting together two or more strands of natural or artificial fiber. (Applied Arts Project, RKD)Een touw of koord is een middel om zaken bij elkaar te binden, of om trekkrachten over te brengen. In het laatste geval gebruikt men vaak een dikkere variant, kabel of zeel die bestaat uit ineengedraaide strengen. Dit zijn op hun beurt weer om elkaar heen gedraaide draden of vezels.
  • Metaal
    Alle leden van een grote groep stoffen die meestal een kenmerkende glans vertonen. Het zijn goede geleiders van elektriciteit en warmte, ze zijn ondoorschijnend, kunnen smelten en zijn meestal pletbaar of kneedbaar. (Project Fotografie)Any of a large group of substances that typically show a characteristic luster, are good conductors of electricity and heat, are opaque, can be fused, and are usually malleable or ductile. (Project Fotografie)Een metaal is een materiaal dat in vaste vorm kristallijn is, ondoorzichtig, smeedbaar, pletbaar en een goede geleider van warmte en stroom. (Conservation Dictionary)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden