Datering
Maker Onbekend

Speelscheepje in de vorm van een viskotter.

Speelscheepje in de vorm van een viskotter. Blokmodel. Schaal niet bekend. Rondhouten en tuigage: Het model is onttakeld. De mast is aanwezig en voorzien van de zijstagen (met puttingijzers), maar is niet geplaatst. De andere rondhouten (gaffel, giek, boegspriet, etc) zijn ook gemaakt, maar evenmin geplaatst. Het model heeft geen zeilen. In een kistje worden enkele losse onderdelen van de tuigage bewaard (blokken, ringen, haken). De romp: Het voorschip is scherp en de boeg is verticaal. Het achterschip is overhangend en voorzien van een bijna vertiakle speigel. De bodem is rond en vroosien van een kiel, die aan de onderkant is verzwaard met metaal. Het model van voor naar achter. Op het voordek staat een kluiverboomstok en een houder voor een braadspil. De braadspil is gemaakt en wordt bewaard in het kistje met losse onderdelen, evenals de andere houder van de spil). Achter de braadpil een opbouw met deuren die toegang verschaffen tot het vooronder. De plaats van de mast is aangegeven met een gat in het dek. Op het achterschip een opbouw met deuren die toegang verschaffen tot het verblijf in het achterschip. Voorts staat op het achterdek een lossen luikenkanp. Op de bovenrand van de spiegel een metalen overloop. Het boeisel van het achterschip is eversierd met een geschilderde goudkleurige voluut. Op de spiegel is met goudkleur, binnen een ovale rand met bladversieringen, de naam van het schip geschilderd: 'DOLPHIJN HARLINGEN / 1908'. Kleuren: De romp is wit. Delen van de witte verf zijn afgeschuurd en beschadigd. Het onderwaterschip is lichtgroen. Het dek en de rondhouten zijn gelakt. De stander is donker gelakt. Accessoires: dichte stander.
De eenvoudigste speelscheepjes zijn klompscheepjes. De meer verfijnde modellen konden worden gebruikt om er gewoon mee te spelen in het water, maar er konden ook wedstrijden mee worden gehouden. De watersportplaats Grou heeft wat deze wedstrijden betreft een traditie. Vanaf 1907 werden ze er gehouden, eerst op initiatief van particulieren en vanaf 1914 onder auspiciën van de zeilvereniging Lyts Frisia, die er in 1924 zelfs de onderafdeling Jong Frisia voor oprichtte. Na de Tweede Wereldoorlog begon de animo voor het 'skipkesilen' te verflauwen, maar sinds 1968 is er sprake van een reveil. Er wordt gezeild in diverse klassen, zoals klompen A en klompen B, Lytse Folle, Lytse Holle, Grutte Folle en Grutte Holle en Meteoor. Ook in dorpen als Jirnsum, Terherne, Warten en Wergea en steden als Leeuwarden en Sneek werden en worden wedstrijden gehouden. In Burgum werd ook 'skipkesilen' gedaan. Daar was de kapper Hendrik Bulthuis de stimulator. Deze vermaarde ontwerper van de volgens het lattenbouwprincipe vervaardigde B.M.-er en 16 m², bouwde 's winters met de dorpsjeugd door hem ontworpen speelscheepjes, waarmee 'gehardzeild' kon worden.
literatuur: - Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1988, p. 23 - D.J. van der Ven, Van scheepje-zeilen en schuitje-varen (Baarn, z.j.)

Identificatie
Titel
Speelscheepje in de vorm van een viskotter.
Objectnummer
FSM-1988-069
Objecttype
  • Speelschepen
  • Speelgoed
    Objecten oorspronkelijk gemaakt als speelgoed.
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000013950
Over
Onderwerpen
  • Viskotters
  • Kotters
    Schip met één mast en achter de mast een zeil met rechte gaffel en giek en voor de mast een stagfok en kluivers.Relatively small sailing vessels with a deck, resembling a sloop, with one mast and a bowsprit on which, usually two, mainsails are set, but whose mast is further aft. (AAT)Relatief kleine zeilschepen met een dek, lijkend op een sloep, met één mast en een boegspriet waarop, meestal twee, grootzeilen staan, maar waarvan de mast verder naar achteren staat. (AAT)
  • Vissersschepen
    Boot, schuit of schip gebruikt bij het vissen of het vervoer van (levende) vis. (debinnenvaart.nl)Vissersboten zijn boten die vissers gebruiken bij het uitoefenen van hun beroep. Zowel kleine houten boten als grote gemotoriseerde boten worden gebruikt voor visserij op zee of op de binnenwateren. (Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed)
Werk
Breedte
25.0 cm
Hoogte
162.0 cm
Lengte
90.0 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. Onbekend
Datering
Materiaal
  • Hout
    Hout is een bouwmateriaal, afkomstig van boomstammen en -takken. Naast merg, spint en schors vormt het daarvan het voornaamste bestanddeel. Ten noorden van de Alpen is hout van oudsher het belangrijkste bouwmateriaal. Onderscheiden worden naaldhout van naaldbomen (dennen, grenen, vuren) en loofhout van loofbomen (eiken, beuken enz.). De stammen werden meestal in het groeigebied gekantrecht en per vlot of in een schip over water vervoerd. De houthandel en -nijverheid concentreerden zich in Nederland vooral in Dordrecht, Amsterdam, Deventer en later ook in de Zaanstreek. Voor regionaal gebruik concentreerde de houthandel zich ook in plaatsen als ’s-Hertogenbosch, Schoonhoven en Tiel. (Haslinghuis)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden