Datering
Maker Aede Lútzens
Reconstructie van de opkamer van de boerderij 'Arbeid en Moeite' te Ypecolsga.
Reconstructie van de opkamer van de boerderij 'Arbeid en Moeite' te Ypecolsga - Woudsend, bestaande uit beschilderde behangsels, een schoorsteenmantel en een plafond met houtsnijwerk. De beschrijvingen van deze onderdelen zijn verdeeld over volgnummers: C-022-a behangsel boerderij Ypecolsga C-022-b behangsel rogmolen Het Lam, Woudsend C-022-c behangsel houtzaagmolen De Hoop, Woudsend C-022-d behangsel scheepswerf Visser, Woudsend C-022-e behangsel Grou C-022-f behangsel Stavoren C-022-g vier behangsels in de hoeken C-022-h drie grauwtjes met allegorieën C-022-i trompe l'oeil met schaatsen en zweep C-022-j lambrizeringen C-022-k schoorsteenmantel C-022-l plafond met snijwerk C-022-m luiken van de vensters
De boerderij 'Arbeid en Moeite' te Ypecolsga werd in 1783 gebouwd in opdracht van Wietske Michiels Tromp (1739-1809), echtgenote van Wieger Annes Visser (1743-1806). De behangselschilderingen uit waarschijnlijk 1790-1791, verbeelden zaken die voor dit echtpaar belangrijk waren.
De opdracht aan de schilder moet zijn geweest om relevante episodes, bereikte mijlpalen en trots bezit van Wieger Annes Visser en Wietske Michiels Tromp in beeld te brengen. De scheepswerf van Wieger, waar hij ook zelf opstaat, houtzaagmolen ‘De Hoop’ met de twee huizen ernaast waar ze op dat moment woonden en waar ook Wietske op staat. De boerderij ‘Arbeid en Moeite’ zelf, korenmolen ‘Het Lam’ waar ze eigenaar van waren, een gezicht op Grouw waar hun tweede zoon Michiel en zijn vrouw woonden en waar ze een boter en kaaswinkel hadden, en de haven van Stavoren, waarmee het verband misschien niet direct overduidelijk is. (zie hiervoor FSM-C-022-F)
Eén van de winterschilderingen in de hoek van de kamer is gesigneerd: Aede Lútzens. Zeer waarschijnlijk is dat Luitjen Aedes Verwer, gedoopt 29 april 1770 te Woudsend, kind van Aede Fokkes en Wobbigjen Luitjens. Hij trouwde op 13 juni 1802 in Woudsend met Antje Tymens en zij kregen twee kinderen, Wopkje en Tiemen. Luitjen Aedes Verwer is overleden op 1 december 1832. Voor zover bekend is er geen ander werk van hem bewaard gebleven. (Bron: J. Visser, 2021)
literatuur:
- Jaarboek Fries Scheepvaart Museum 1988, 54-59.
- 'Raadsels rond Aede Lútsens opgelost?' in: Leeuwarder Courant 19 december 1973.
- Sneeker Nieuwsblad 18 dec. 1958, 26 juni 1969, 18 sep. 1978
Reacties