Datering
Maker I.G. de Visser

Scheepsmodel van een 16e eeuws werkscheepje.

Scheepsmodel van een 16e eeuws werkscheepje. Op spanten gebouwd uit eikenhout. Schaal 1:20. Rondhouten en tuigage: geen. Romp: rechte, hellende voorsteven, rechte (minder) hellende achtersteven, plat vlak. Het model van voor naar achter: De stevens rusten op het vlak. De bodem is geheel vlak. De huid bestaat uit twee overnaadse gangen met voor en achter puntsukken voor de aansluiting op het vlak. De planken van vlak en gangen zijn op de spanten en aan elkaar bevestigd met koperen spijkers. In het voorschip op de spanten een mastspoor.
Het model is vervaardigd naar een wrak dat werd gevonden bij opgravingen in het Workumer Nieuwland. Het betreft een werkscheepje uit ca. 1550 met kenmerken van de punter, de praam en de haringboot. Er is een mastspoor gevonden maar geen doft. Onbekend is hoe de mast gesteund werd en welke tuigage er is gebruikt. Vermoedelijk is het scheepje aan het eind van haar werkzame periode afgezonken als golfbreker voor de daarachter aangelegde polder.

Identificatie
Titel
Scheepsmodel van een 16e eeuws werkscheepje.
Objectnummer
FSM-2011-070
Objecttype
  • Scheepsmodellen
    Nabootsing van een vaartuig op klein formaat. (Encyclo.nl)
Persistente URL
http://hdl.handle.net/21.12111/fsm-collect-1000022120
Over
Onderwerpen
  • Pramen
    Gestrekt plat binnenschip met vlakke bodem. dat vooral in de Nederlanden werd gebruikt. Varianten met eigen kenmerken zijn vaak naar de bouwplaats vernoemt (Hoogeveense praam, Drentsepraam enz.).Een gestrekt, plat binnenschip met vlakke bodem dat vanaf de middeleeuwen veel in Noord-Europa werd gebruikt. (AAT)Stretched flat-bottomed barge. which was mainly used in the Netherlands. Variants with their own characteristics were often named after the place of construction (Hoogeveen praam, Drentsepraam, etc.).
  • Workum
Werk
Breedte
15.5 cm
Hoogte
10.1 cm
Lengte
75.0 cm
Museum
Fries Scheepvaart Museum
Vervaardiging
Maker
  1. I.G. de Visser
Datering
Materiaal
  • Eikenhout
    Eiken is het hout van de Quercus robur. Het hout is hard en goed bestand tegen water. Het is in Noord-Europa op grote schaal gebruikt in de bouw, voor schepen, meubels en panelen. (Conservation Dictionary)Eikenhout is het hout van de eikenboom. Eikenhout is een zeer duurzame houtsoort met wijde poriën, en met brede glinsterende spiegels wanneer het dosse gezaagd is. Het is belangrijk materiaal voor balken, kappen, kozijnen, deuren, betimmeringen e.d.. Tot in de 17e zeer algemeen toegepast, tegenwoordig door schaarste kostbaar en als timmerhout vrijwel geheel door naaldhout verdrongen. Het laat zich goed besnijden en is daarom geschikt voor het maken van meubels. Voor betimmeringen gebruikte men graag wagenschot en gekloofde planken. Eikenhout werd doorgaans aangeduid naar de plaats van herkomst of naar de doorvoerhaven: bv. Deventer hout, Zutphense planken, Hasselts hout (aangevoerd langs de Overijsselse Vecht), Rijns eiken, Wezels hout (langs de Lippe, Ruhr en Rijn aangevoerd), Brabants hout. Noords eikenhout kwam uit Noord-Duitsland en de Oostzeelanden. In Oost-Nederland werd veel inlands eiken verwerkt. Thans is er in hoofdzaak Frans, Westfaals en Slavonisch eiken in de handel. (Haslinghuis)Oak is the wood of Quercus robur. The wood is hard and highly resistant to water. It has been widely used in northern Europe in construction, for ships, furniture and panels. (Conservation Dictionary)Oak wood is the wood of the oak tree. Oak is a very durable type of wood with wide pores, and with wide glistening mirrors when cut on the dead end. It is important material for beams, hoods, frames, doors, paneling and the like. Very widely used until the 17th century, nowadays it is expensive due to its scarcity and almost completely replaced by softwood. It is easy to cut and therefore suitable for making furniture. For paneling, people liked to use wagon shot and split planks. Oak wood was usually designated by its place of origin or transit port: e.g. Deventer wood, Zutphen planks, Hasselt wood (supplied along the Overijsselian Vecht), Rhenish oak, Wesel wood (supplied along the Lippe, Ruhr and Rhine rivers), Brabant wood. Nordic oak wood came from northern Germany and the Baltic countries. In the eastern Netherlands a lot of native oak was processed. Nowadays mainly French, Westphalian and Slavonian oak is in trade. (Haslinghuis)
Aankoop & Licentie
Licentie
BY-SA

Trefwoorden

Uit de Zuiderzeecollectie

Gerelateerd